Zaćma – nie lekceważ pierwszych objawów

Zaćma (katarakta) jest częstą chorobą oczu występującą głownie u osób po 60 roku życia, jednak może ona dotknąć również znacznie młodsze osoby. Szacuje się, że na tą dolegliwość cierpi około 800 tysięcy Polaków, a liczba ta będzie stale rosnąć ze względu na obserwowany proces starzenia się społeczeństwa.

Zaćma jest chorobą postępującą, co oznacza że od momentu wystąpienia pierwszych symptomów do rozwinięcia się pełnoobjawowej choroby może upłynąć sporo czasu. Ta informacja powinna być dla nas kluczowa! Pomimo tego, że nie istnieje skuteczna profilaktyka zapobiegania zaćmie, to jednak wczesne wykrycie tego schorzenia daje szanse na pełne, przebiegające bez powikłań wyleczenie. Dlatego też warto wiedzieć, czym jest właściwie zaćma i na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę, aby ustrzec się przed poważnymi konsekwencjami tej choroby.

Zaćma to zmętnienie soczewki oka, które prowadzi do pogorszenia ostrości widzenia, a w zaawansowanym stadium nawet do utraty wzroku. Z anatomicznego punku widzenia ludzka soczewka przypomina kształtem z dwóch stron wypukły dysk, który jest elastyczny i przezroczysty. Na skutek choroby narząd ten jednak stopniowo traci swoje właściwości stając się sztywną i nieprzezierną strukturą, co w konsekwencji uniemożliwia prawidłowe widzenie.

Najczęściej występującą odmianą katarakty jest zaćma starcza. Główną przyczyną tego schorzenia jest starzenie się organizmu, co jednak nie oznacza, że każdy senior będzie zmagał się z tą chorobą. Naturalną koleją rzeczy jest, że wraz z wiekiem twardnieje soczewka oka. Ten fakt nie świadczy jednak wcale, że u każdego z nas proces ten przerodzi się w stan patologiczny. To kogo dotknie ta choroba i jaki przybierze przebieg, jest kwestią bardzo indywidualną. Na pewno wiele zależy od predyspozycji genetycznych oraz środowiska, w którym żyliśmy i żyjemy. Przyjmuje się, że czynnikami ryzyka zwiększającymi prawdopodobieństwo wystąpienia zaćmy są tu niektóre choroby metaboliczne takie jak np. cukrzyca, a także wykonywanie pewnych zawodów (np. hutnik, pilot) oraz przyjmowanie leków steroidowych zażywanych w związku z astmą lub reumatoidalnym zapaleniem stawów. Ponieważ nie można w skuteczny sposób zapobiec wystąpieniu zaćmy, dlatego też najważniejsze jest uchwycenie pierwszych objawów tej choroby!

W początkowej fazie rozwijania się katarakty możemy nie zauważać żadnych niepokojących symptomów, dlatego też tak ważne są regularne, kontrolne badania, zalecane szczególnie u osób po 50 roku życia, wykonywane przez lekarza okulistę, który powinien rozpoznać na wczesnym etapie chorobę i zaplanować odpowiednie leczenie. W przebiegu zaćmy zazwyczaj pierwszym objawem jest nieostre widzenie do dali. Sygnałem ostrzegawczym świadczącym o początkach katarakty może być coraz szybsze pogarszanie się wady wzroku i konieczność częstej zmiany szkieł okularowych, które pomimo coraz większej mocy nie polepszają komfortu widzenia. Możemy także doświadczyć tzw. zjawiska olśnienia, pojawiającego się wtedy, gdy patrzymy na źródła światła, co będzie powodować u nas mimowolny odruch mrużenia oczu. W polu widzenia zaczynamy również dostrzegać małe punkty lub miejsca, w których wzrok staje się nie całkiem ostry. Kolejnym objawem mogą być zaburzenia w widzeniu kolorów, które będą wydawać się nam coraz bledsze i mniej wyraziste. Bez leczenia objawy te stopniowo zaczynają się nasilać i mogą prowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku.

Jeśli już zostanie u nas zdiagnozowana zaćma jedynym skutecznym sposobem na pozbycie się tego problemu jest poddanie się zabiegowi chirurgicznego usunięcia zaćmy. Zaletą takiego zabiegu jest to, że jest on bezbolesny, trwa tylko około 20 minut, a po jego zakończeniu można niemal od razu powrócić do codziennej aktywności. I nie ma co zwlekać z decyzją o poddaniu się leczeniu! W przypadku średniozaawansowanej fazy choroby zabieg niemalże w 100% przypadków przebiega bez komplikacji. Gorzej ma się rzecz, gdy zaćma rozwinęła się już w pełni, ponieważ rośnie wtedy ryzyko powikłań. Dlatego też im wcześniej podejmiemy decyzję o poddaniu się zabiegowi tym lepiej dla nas.

Sam zabieg rozpoczyna się od miejscowego znieczulenia oka zastrzykiem lub specjalnie do tego przeznaczonymi kroplami. Dokonuje się mikroskopijnego nacięcia rogówki i torebki soczewki (2-2,5 mm). Przez taki oto niewielki otwór wprowadza się specjalne narzędzie, które za pomocą ultradźwięków rozbija zmienioną chorobowo soczewkę na małe kawałeczki. Następnie „pokruszoną” soczewkę tą samą droga wyciąga się, aby na jej miejsce wstawić nową, sztuczną soczewkę. W tym celu używa się urządzenia wyglądem przypominającego strzykawkę, za pomocą którego umieszcza się na miejsce starej soczewki nową. Kolejno mocuje się sztuczną soczewkę we wewnętrzu pustej torebki we właściwym miejscu. Po tak przeprowadzonym zabiegu, pacjent dochodzi stosunkowo szybko do siebie, rana goi się w krótkim czasie, a on odzyskuje dawną ostrość widzenia.

Zespół redakcyjny pacjentinfo.pl

Artykuł powstał na podstawie informacji ogólnodostępnych. Nie zastępuje konsultacji lekarskich i nie jest poradnikiem samodzielnego leczenia.