
Jak uprawiać lepszy seks? Po pierwsze bezpieczeństwo i kontrola
Stała ochrona=bezpieczeństwo i kontrola
Dla kogo najważniejsze jest poczucie bezpieczeństwa i kontroli?

Chcesz dożyć w zdrowiu sędziwego wieku? Ogranicz biały ryż i słodkie napoje na rzecz roślin strączkowych i migdałów.
Każdego dnia rozmaite gazety i portale zasypują nas dziesiątkami informacji na temat zdrowego stylu życia. Kolejne porady: co jeść, a czego unikać, są często ze sobą sprzeczne i kompletnie dezorientują osoby pragnące żyć zdrowo. Dlatego warto sięgać po sprawdzone źródła informacji. W jednym z ostatnich numerów prestiżowego czasopisma naukowego „The Lancet Public Health” ukazała się praca weryfikująca niektóre krążące po internecie mity, związane z sugerowanymi korzyściami wynikającymi z diety niskowęglowodanowej (czyli jednocześnie wysokobiałkowej i wysokotłuszczowej).
Badania przeprowadzono na zlecenie amerykańskich Narodowych Instytutów Zdrowia (NIH), a w skład zespołu badawczego weszli naukowcy związani ze słynną szkołą medyczną Uniwersytetu Harvarda. Taki zestaw gwarantuje wiarygodność i rzetelność wyników.
Węglowodany: ile nam ich potrzeba?
Uczeni ci postanowili sprawdzić, jak ilość węglowodanów w diecie wpływa na długowieczność człowieka i co powinniśmy jeść, by dożyć sędziwego wieku w jak najlepszej kondycji.
Najpierw uczeni analizowali dane zebrane w trakcie 25-letniej obserwacji prawie 15,5 tys. Amerykanów, którzy wzięli udział w rozpoczętych w 1987 roku badaniach związanych z arteriosklerozą. W trakcie badań ludzie ci dwukrotnie (w odstępie 6-letnim) odpowiadali na niezwykle szczegółowe ankiety związane ze swoim jadłospisem. Do 2013 roku, w obserwowanej grupie zarejestrowano 6283 śmierci (na początku badania były to osoby w średnim wieku). Analiza ujawniła, że najdłużej żyli ludzie, których 50-55 proc. dziennego zapotrzebowania na kalorie pochodziło z węglowodanów (83 lata). Najkrócej: 79 – ci, którzy wybierali dietę z zawartością mniej niż 40 proc. kalorii pochodzących z węglowodanów. Dieta wysokowęglowodanowa (powyżej 70 proc.) była pomiędzy tymi dwoma wskazaniami.
Zdrowe jedzenie jest tanie!
Co ciekawe, osoby, które jadły mało węglowodanów, do których zaliczają się węglowodany proste (jak np. cukier) i węglowodany złożone (jak np. skrobia), wymieniały je na białko i tłuszcze zwierzęce, zamiast na ich roślinne odpowiedniki. Takie rozwiązania są często stosowane w niektórych modnych dietach, np. diecie paleo, opartej na produktach zwierzęcych, głównie mięsie pod różnymi postaciami. Nie jest to, w świetle opisywanych powyżej badań najzdrowszym rozwiązaniem.
W kolejnym etapie badań uczeni potwierdzili swoje dotychczasowe ustalenia poprzez metaanalizę 8 różnych prac naukowych obejmujących w sumie blisko 450 tys. osób z Ameryki, Europy i Azji. Ujawniła ona podobne zależności. Jak podkreśla w swoim komentarzu główna autorka pracy w „Lancecie”, dr Sara Seidelmann, odkrycie to ma dość daleko idące konsekwencje dla zaleceń dietetycznych dotyczących Azjatów. W wielu krajach Azji podstawą diety jest biały oczyszczony ryż (zawierający czyste, łatwo przyswajalne węglowodany proste). Tymczasem, dietetycy zalecają ograniczać spożycie węglowodanów prostych, na rzecz złożonych, gdyż te ostatnie są znacznie korzystniejsze dla zdrowia. Wiele więc wskazuje, że i tam powinno się przemyśleć kwestie codziennego jadłospisu, jeśli pragnie się wydłużyć długość życia.
Analiza danych pochodzących ze wszystkich tych prac badawczych pozwoliła ustalić, nie tylko jaka zawartość węglowodanów jest optymalna w diecie, lecz również czym można je zastąpić oraz które produkty wybrać.
Naukowcy zdecydowanie odradzają zastępowanie cukrów czy też białego ryżu produktami zwierzęcymi. Co rekomendują w zamian? Jeśli już chcemy wprowadzić do naszej diety większą ilość białka (pozwala ono w miarę szybko schudnąć i utrzymać pożądaną wagę) niech będzie to białko roślinne, pochodzące na przykład z roślin strączkowych. Do tego warzywa i owoce, pełnoziarniste pieczywo, plus orzechy. Wszystkie analizy dowodzą, że im mniej tłustego mięsa typu wołowina czy jagnięcina, a więcej soczewicy w naszym codziennym menu, tym lepiej.
Ograniczenia badania
Analizy opisane w „ The Lancet Public Health” oparte były głównie na obserwacjach, nie można więc mówić o udokumentowanych związkach przyczynowo-skutkowych. Zespół dr Seidelmann przypuszcza jednak, że zachodnia dieta oparta w dużej mierze na produktach zwierzęcych może wspierać rozwój stanów zapalnych w organizmie i zwiększać stres oksydacyjny, co znacząco przyspiesza procesy starzenia komórek. A to już bezpośrednio przekłada się na zwiększoną śmiertelność i ryzyko wielu chorób. Co więcej, duży udział prostych węglowodanów w diecie, np. białego ryżu czy cukru, oznacza także wysoki indeks glikemiczny potraw, co może przekładać się na zaburzenia metaboliczne i w rezultacie prowadzić do cukrzycy typu II.
Jak pokazują najnowsze badania – węglowodany powinny stanowić podstawę zdrowej diety, ale ważna jest nie tylko ich ilość, lecz przede wszystkim jakość. Badania wskazują też, że zamiast schabowego warto wybrać kotlet z fasoli.
Źródło: Anna Piotrowska, zdrowie.pap.pl
Fot. www.pixabay.com
Choć niedawny, masowy zakwit sinic w Bałtyku już ustąpił, to jednak groźne mikroorganizmy wciąż dają o sobie znać na kąpieliskach położonych w głębi kraju. W związku z tym przypominamy wszystko, co trzeba wiedzieć o sinicach.
Upalny sierpień zachęca do wypoczynku nad wodą. Zanim jednak wybierzemy się na konkretne kąpielisko w plenerze warto najpierw upewnić się, że tamtejsza woda wciąż nadaje się do kąpieli. Niestety, co kilka dni lokalne oddziały Sanepidu z różnych stron Polski publikują komunikaty o tymczasowym zakazie kąpieli w miejscowych akwenach, głównie z powodu zakwitu sinic. Najnowszy taki komunikat dotyczy np. znanego kąpieliska nad Jeziorem Maltańskim w Poznaniu. Aby uniknąć tego rodzaju przykrych niespodzianek warto zaglądać na stronę internetową Serwisu Kąpieliskowego prowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną lub też monitorować strony lokalnych Sanepidów.
Sinice, czyli inaczej cyjanobakterie, należą do najstarszych organizmów występujących na Ziemi. Żyją zarówno w wodach słonych (morza, oceany) jak i śródlądowych (jeziora, rzeki), unosząc się swobodnie w toni wodnej lub zalegając na dnie. Są one stale obecne w środowisku wodnym, nawet gdy woda wydaje się zupełnie czysta.
Problemem stają się one dopiero wtedy, gdy nadejdą upały. Do masowych zakwitów sinic dochodzi bowiem zazwyczaj wtedy, gdy woda przez dłuższy czas ma około 18-20 stopni Celsjusza, zwłaszcza gdy dodatkowo zawiera spływające z pól uprawnych związki azotu i fosforu (co ciekawe, porywy wiatru, deszcze czy burze mogą przerwać zakwit). Działalność człowieka przyczynia się zarówno do ocieplenia klimatu, jak i zanieczyszczenia wód – zatem zakwity sinic to pośrednio nasza wina.
Niebezpieczne dla naszego zdrowia są te gatunki sinic, które produkują różnego rodzaju związki toksyczne.
Bałtyckie zakwity powodują głównie trzy występujące jednocześnie gatunki: Nodularia spumigena, Aphanizomenon flosaquae i Dolichospermum spp. Z tych trzech tylko N. spumigena wytwarza silnie trującą nodularynę. To związek działający niszcząco na wątrobę powoduje też biegunkę i wymioty. W czasie zakwitu niebezpieczna bywa nie tylko kąpiel, ale i spacery po plaży. Toksyna może się wchłaniać nawet poprzez drogi oddechowe.
W wodach śródlądowych toksyczne są m.in. gatunki z rodzaju Microcystis, Dolichospermum, Planktothrix czy Cylindrospermopsis. Stwarzają one zagrożenie nie tylko dla ludzi. W przypadku sinic słodkowodnych zdarza się, że powodują one też zatrucie pijących wodę zwierząt.
Państwowa Inspekcja Sanitarna ostrzega, że kąpiel w wodzie podczas zakwitu sinic może skutkować różnymi dolegliwościami, przede wszystkim skórnymi. Do typowych objawów zatrucia sinicami należą:
Dolegliwości te mogą wystąpić bezpośrednio lub kilka dni po kąpieli w wodzie, gdzie był toksyczny zakwit sinic. Od dłuższego czasu nie odnotowano przypadków śmiertelnych wśród ludzi, jednakże w kilku sytuacjach zachorowania były bardzo poważne. Dlatego, w razie niepokojących objawów należy jak najszybciej zgłosić się po pomoc do lekarza.
Nie wiadomo, dlaczego właściwie wytwarzane są toksyny. Może chodzić o obronę przed sinicożercami, sygnał chemiczny albo po prostu ewolucyjny relikt.
Jest jeszcze jeden negatywny aspekt związany z sinicami. Gdy te obumierają, rozkładające je bakterie zaczynają zużywać tlen, co zabija ryby oraz zwierzęta i rośliny wodne.
W zbiornikach wodnych masowo występujące sinice powodują tzw. zakwit wody, czyli zmianę jej zabarwienia, a często także pojawienie się piany lub kożuchów, najczęściej koloru zielonego. Ale mogą też być one zielonkawo-brązowe oraz niekiedy czerwono-brązowe. Niektóre gatunki sinic mogą też wydzielać zapachy, np. zatęchłe, ziemiste lub trawiaste.
Zakwit z reguły powstaje w około 2 dni i utrzymuje się przez około 5-7 dni. Po kolorze wody niemożliwe jest niestety określenie, czy zakwit jest niebezpieczny czy nie.
Jak uchronić się przed zatruciem sinicami?
- unikać kąpieli w czasie zakwitu sinic (co można poznać m.in. po kożuchu sinicowym, wodzie o zmienionej barwie i nieprzyjemnym zapachu),
- nie poić taką wodą zwierząt domowych,
- nie używać jej do podlewania warzyw.
Ale oprócz trujących, są także sinice jadalne, a nawet służące jako suplementy diety, jak np. bogata w składniki odżywcze spirulina.
Zakwity sinic to oczywiście nie tylko polski problem. Podobne kłopoty miewają m.in. mieszkańcy Chile. Toksyny tamtejszych sinic mogą gromadzić się w skorupiakach, a spożywające je osoby trafiają do szpitali, częściowo sparaliżowane, czasem niezdolne do oddychania bez pomocy respiratora. Większość zatrutych wraca do zdrowia, jednak gospodarka ponosi duże straty ze względu na związane z tym zakazy połowów.
Badania chilijskich naukowców wykazały jednak, że toksyna tamtejszych sinic – neosaxitoxina – może być skutecznym środkiem przeciwbólowym, nie wykazującym szkodliwych skutków ubocznych. Wytwarzana przez pospolitą sinicę trzęsidło nostokarbolina może działać jak galantamina – lek łagodzący objawy choroby Alzheimera. Z kolei produkowana przez inny gatunek kryptoficyna ma działanie przeciwnowotworowe.
Obecność gazu w komórkach pozwala niektórym sinicom kontrolować głębokość, na jakiej się znajdują, a co za tym idzie – ekspozycję na światło słoneczne. Ta właściwość gatunku Anabaena flos-aquae zainspirowała twórców środków kontrastujących dla ultrasonografii – pęcherzyków gazu pokrytych białkami które mogą wiązać się z określoną tkanką, na przykład nowotworową.
Jak już wspomnieliśmy, jednokomórkowe sinice zalicza się do najstarszych i zarazem najprostszych organizmów na świecie. Ich najwcześniejsze skamieniałości pochodzą sprzed około 3 miliardów lat. Mogą występować jako pojedyncze osobniki lub jako kolonie, na przykład w postaci nici lub „mat”. Mało kto wie, że gatunki żyjące w glebie nadają zapach ziemi.
Ponieważ w procesie fotosyntezy sinice produkują tlen, w przeszłości uważano je za prymitywne glony. Jednak dokładniejsze badania wykazały, że bliżej im do bakterii (stąd nazwa „cyjanobakterie”). Wspólnie z bakteriami zaliczane są do prokariontów – nie mają otoczonego błoną jądra komórkowego, zaś DNA unosi się wewnątrz komórki.
Do życia wystarczy im woda, powietrze i substancje mineralne. Niektóre wiążą nawet azot wprost z atmosfery. Najprawdopodobniej to dzięki sinicom w pierwotnej atmosferze Ziemi pojawiły się duże ilości tlenu. Są pionierami zasiedlającymi nowe środowiska. Pojawiają się m.in. na wilgotnych doniczkach, nagiej skale, na pustyniach, lodowcach, w futrze niedźwiedzi polarnych i leniwców (stad leniwce bywają zielonkawe…). Niektóre wytrzymują nawet w gorących źródłach (w temp. do 90 stopni Celsjusza), środowiskach silnie zasadowych (pH 11) i bardzo kwaśnych (pH 0,5), a nawet w solance o stężeniu do 30 proc.
Często wchodzą w symbiozę z innymi organizmami. Na przykład porosty złożone są z komórek sinic i grzybów. Wielokomórkowe rośliny wchłonęły sinice, które pełnią w ich komórkach rolę fotosyntezujących chloroplastów. Mątwy i niektóre ryby głębinowe mogą świecić dzięki bioluminescencji sinic.
W wodach mineralnych stwierdzono obecność bakterii z grupy coli oraz paciorkowców kałowych.
Inspekcja sanitarna wycofała z obrotu następujące produkty:
Produkt – naturalna woda mineralna Małopolanka Zdrój Premium Gazowana 0,7 l
Data minimalnej trwałości: 27.07.2019
Numer partii: 27.07.2019
Wielkość opakowania: 0,7 l (butelka szklana)
Produkt – naturalna woda mineralna Malinowy Zdrój Niskosodowa Lekko Gazowana 0,33 l Data minimalnej trwałości: 02.08.2019
Numer partii: 02.08.2019
Wielkość opakowania: 0,33 l (butelka szklana)
Producentem ww. produktów jest PPHU „THIER” S.C. Agnieszka Their, Marek Their, Ochojno, ul. Lwowska 41, 32-040 Świątniki Górne, zakład produkcyjny Wiktorowice 86, 32-010 Luborzyca
Działania podjęte przez przedsiębiorców i organy urzędowej kontroli:
Producent PPHU „THIER” S.C. rozpoczął proces wycofywania kwestionowanych partii wód. Proces ten jest nadzorowany przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Nie należy spożywać ww. naturalnych wód mineralnych Małopolanka Zdrój Premium Gazowana 0,7l oraz Malinowy Zdrój Niskosodowa Lekko Gazowana 0,33 l o numerach partii wskazanych w komunikacie, z uwagi na potencjalne zagrożenie dla zdrowia.
Spanie dłużej niż osiem godzin może się okazać szkodliwe dla zdrowia. Im dłużej śpimy, tym bardziej narażamy się na ryzyko śmierci i chorób sercowo-naczyniowych.
Dobry sen regeneruje ciało i umysł, pomagając sortować zebrane w trakcie dnia informacje. Część z nich mózg „kasuje”, a te, które uznaje za warte zapamiętania, rejestruje w pamięci długotrwałej. Od dłuższego czasu naukowcy spierają się jednak, jak długo powinniśmy spać, by zachować zdrowie i sprawny umysł. Wiele badań wykazuje na przykład, że zbyt krótki nocny odpoczynek, tj. w okolicach sześciu godzin i mniej, znacząco zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory.
Z kolei badania naukowców z Georgia Southern University na grupie ponad 20 tys. Amerykanów wykazały, że osoby śpiące mniej niż siedem godzin, są o 70 proc. bardziej narażone na problemy natury psychicznej niż ludzie zażywający dłuższego odpoczynku. Wśród tych problemów znalazły się lęk, nerwowość oraz poczucie bezsilności. Uwaga! Wspomniane powyżej badania nie precyzowały jednak, czy brak snu powoduje problemy psychiczne, czy też jest na odwrót – to problemy psychiczne sprawiają, że ludzie mniej śpią.
Wygląda na to, że zbyt dużo snu również może być niebezpieczne dla zdrowia. Zespół dr Chun Shing Kwoka z Keele University dokonał przeglądu i metaanalizy 74 prac badawczych opublikowanych w latach 1970-2017. Objęły one swoim zasięgiem imponującą liczbę osób – 3 340 684 i 242 240 zgony. Warto tu podkreślić, że w rozmaitych opracowaniach rzadko zdarzają się tak duże grupy badanych.
Naukowcy przeanalizowali zebrane prace pod kątem tego, na ile jakość i długość snu wpływają na ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych i ogólnego ryzyka śmierci. Zauważyli bowiem wcześniej, że te parametry nie są zazwyczaj brane pod uwagę, jeśli chodzi o ryzyko rozwoju schorzeń sercowo-naczyniowych.
Analizy ujawniły, że kiepska jakość snu (a więc wypoczynek, który nie przynosi regeneracji) zwiększa ryzyko choroby wieńcowej o 44 procent. Okazało się również, że sen dłuższy niż 10 godzin w porównaniu ze snem 7-godzinnym, zwiększa ryzyko zgonu o 30 proc., a nocny wypoczynek dłuższy niż 11 godzin zwiększa ogólne ryzyko śmierci o 66 proc. Ograniczeniem tej analizy jest fakt, że polegano na deklaracjach uczestników, którzy bezwiednie mogli przekazywać nieprawdę co do długości snu. Tego rodzaju analiza pokazuje zresztą nie związek przyczynowo-skutkowy, a pewną zależność.
Ile spać, żeby się zdrowo wyspać?
W świetle zebranych i analizowanych danych najzdrowszy wydaje się sen trwający mniej więcej około 7 godzin. W przypadku nocnego odpoczynku wynoszącego pięć i mniej godzin ryzyko śmierci znowu szybuje w górę.
Amerykańska National Sleep Foundation (co można przetłumaczyć jako Narodową Fundację Snu) zaleca obecnie od 7 do 9 godzin snu w przypadku osób w wieku od 26 do 64 lat i od 7 do 8 dla starszych. Ale wiele zależy od indywidualnego zapotrzebowania oraz trybu życia.
– Kwestie ilości i jakości snu są złożone. Na sen wpływa wiele czynników: kulturowych, społecznych, psychologicznych, behawioralnych, patofizjologicznych i środowiskowyc, jak również to, czy opiekujemy się członkami rodziny, pracujemy na zmiany, chorujemy czy musimy być dostępni przez 24 godziny na dobę – mówi dr Kwok.
Według niego, w kontekście otrzymanych wyników analiz, ważne jest, by lekarze pytali swoich podopiecznych o długość snu.
– Jeśli odkryją, że dana osoba śpi dłużej niż osiem godzin lub więcej powinni rozważyć diagnostykę w kierunku rozmaitych czynników ryzyka związanych z chorobami sercowo-naczyniowymi, a także zespołem bezdechu sennego – mówi dr Kwok.
Bezdech senny może skutkować dłuższym snem i także zwiększa ryzyko chorób serca.
Warto, by o tym, że zbyt długi sen skraca życie, pamiętali też pacjenci – jeśli śpią zbyt długo, porozmawiali o tym z lekarzem.
Tym bardziej, że badania brytyjskich uczonych z uniwersytetu w Oxfordzie na grupie blisko tysiąca osób wykazały, że sen powyżej dziewięciu godzin powoduje u śpiącego więcej koszmarów związanych z nieprzyjemnymi wydarzeniami życia codziennego. To dlatego, że im dłużej śpimy, tym więcej doświadczamy fazy snu REM (rapid eye movement – szybkie ruchy gałek ocznych), w którym najczęściej śnimy.
Po raz kolejny okazuje się, że najważniejszy jest złoty środek, a co za dużo, to niezdrowo.
Anna Piotrowska, zdrowie.pap.pl
Fot. www.pixabay.com
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa ostrzega przed burzami. Sprawdź, czy wiesz, jak się zachować w czasie burzy i co robić, gdy kogoś porazi piorun.
Wbrew pozorom, zdecydowana większość ofiar rażonych piorunem przeżywa ten wypadek (szacuje się, że tych, którzy przeżywają, jest cztery do pięciu razy więcej niż tych którzy giną). Jednak większość tych, którzy przeżyli, może doświadczać różnego rodzaju komplikacji zdrowotnych, dlatego po każdym takim zdarzeniu, nawet jeśli ofiara deklaruje, że nie czuje się źle, powinna skorzystać z pomocy lekarskiej.
Do śmiertelnego porażenia piorunem dochodzi najczęściej w górach, rzadziej na dużych zbiornikach wodnych oraz rozległych, otwartych przestrzeniach z wysokimi drzewami i/lub budynkami. W Polsce rocznie z tego powodu umiera od kilkunastu do kilkudziesięciu osób.
Co to jest piorun?
Piorun to chwilowe, przejściowe wyładowanie atmosferyczne o bardzo dużym ładunku elektrycznym, do którego dochodzi pomiędzy chmurami lub też między chmurami a ziemią.
Najlepiej w czasie burzy być w domu. Dobrym schronieniem jest też samochód, o ile jest zaparkowany w bezpiecznym miejscu (np. nie pod drzewem). W domu trzeba zamknąć okna, lepiej też nie dotykać metalowych przedmiotów.
Są cztery mechanizmy, wskutek których może dojść do porażenia piorunem człowieka:
Kiedy piorun uderza, prąd przechodzi poprzez tkanki o najmniejszej oporności. Ponieważ nerwy, naczynia krwionośne, tkanka łączna są bogate w wodę i elektrolity są najbardziej narażone na jego niszczące działanie.
Ratownik TOPR i lekarz medycyny ratunkowej Sylweriusz Kosiński zwraca uwagę na sygnały, które mówią, że znajdujemy się w dużym niebezpieczeństwie. Jednym z nich jest „naelektryzowanie się” włosów – czyli unoszenie się ich w kierunku prostopadłym do skóry.
Kolejny sygnał pozwala ocenić, czy jesteśmy blisko/daleko od burzy – bardzo niebezpiecznie jest wtedy, gdy pomiędzy błyskiem a grzmotem upływa mniej niż 30 sekund. Co ważne, całkiem bezpieczni jesteśmy dopiero wtedy, gdy po ostatnim błysku lub grzmocie minęło 30 minut.
Justyna Wojteczek (zdrowie.pap.pl)
Fot. www.pixabay.com
Temperatury przewyższające 30˚C mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia. Dotyczy to zwłaszcza mieszkańców umiarkowanej strefy klimatycznej, dla których upały nie są codziennością. Negatywne skutki letniej pogody odczuwają głównie osoby starsze, jednak drugą dużą grupę ryzyka stanowią osoby cierpiące na choroby układu krążenia. Czego powinny unikać latem oraz jaką profilaktykę stosować o tej porze roku?
DR N. MED. ZBIGNIEW TOMIK, KARDIOLOG GRUPY LUX MED
DR N. MED. ZBIGNIEW TOMIK, KARDIOLOG GRUPY LUX MED
DR N. MED. ZBIGNIEW TOMIK, KARDIOLOG GRUPY LUX MED
Odróżnienie zwykłego przemęczenia od skutków przegrzania w upalny dzień może być trudne. Zasłabnięcie, zwłaszcza u pacjenta z chorobami serca, zawsze powinno być sygnałem do pilnego wezwania pomocy. Nie należy też ignorować duszności ani bólu w klatce piersiowej. Osoby z nadciśnieniem powinny dodatkowo zwracać uwagę zarówno na duży wzrost ciśnienia, jak też jego spadek, i wówczas zawsze pilnie zasięgnąć porady lekarskiej.
Źródło: Materiał prasowy
Najczęściej o tym, że na jakiś alergen reagujemy wstrząsem anafilaktycznym dowiadujemy się, kiedy już do niego dojdzie. Niektórzy jednak mogą przewidzieć to ryzyko i się zabezpieczyć.
Alergia to powszechny problem zdrowotny. Na przykład 17 mln Europejczyków żyje z alergią pokarmową, a u 8 proc. z nich istnieje ryzyko rozwoju ciężkiej, zagrażającej życiu reakcji anafilaktycznej.
Reakcja anafilaktyczna może jednak nastąpić wskutek zetknięcia się organizmu z dowolnym alergenem.
Prof. Piotr Kuna, alergolog z Łódzkiego Uniwersytetu Medycznego wskazuje, że u dzieci do reakcji anafilaktycznej dochodzi najczęściej po kontakcie z pokarmem, u dorosłych – po lekach (w kolejności: antybiotykach, lekach przeciwbólowych i przeciwzapalnych). To wbrew przekonaniu, jakie można zbudować na podstawie doniesień mediów – najczęściej relacjonowane są bowiem przypadki wstrząsów anafilaktycznych po ukąszeniu owadów. W tym tygodniu pojawiło się np. doniesienie o nagłej śmierci niemieckiego mistrza kolarstwa Andreasa Kappesa, który doznał wstrząsu anafilaktycznego właśnie po ugryzieniu przez owada.
– Reakcja anafilaktyczna ma cztery fazy. Każda z nich jest odwracalna, przy czym ostatnia tylko przez pierwsze dwie minuty – mówi prof. Kuna.
Anafilaksja – objawy alarmowe
Anafilaksja jest reakcją alergiczną o groźnym przebiegu, charakteryzującą się wystąpieniem niektórych lub wszystkich niżej podanych objawów:
• obrzęk tkanek,
• trudności w mówieniu lub przełykaniu,
• problem z oddychaniem,
• pokrzywka (swędzące wykwity na skórze),
• bóle brzucha, nudności i wymioty,
• spadek wartości ciśnienia tętniczego krwi,
• zapaść i utrata przytomności.
Osobę, która doznaje wstrząsu anafikatycznego, może uratować podanie adrenaliny.
Wie o tym Roxanne Palin z Manhattanu. Kiedy podróżuje samolotem z trójką dzieci z alergią na orzechy laskowe i ziemne, ma stały plan działania. Rezerwuje loty z wyprzedzeniem, tak, by wszystkie dzieci mogły usiąść razem. Upewnia się, by miały własne picie i jedzenie. Fotele, które zajmują, odkaża nasączonymi alkoholem chusteczkami. Do torby wkłada 8 dawek adrenaliny na wypadek, gdyby którekolwiek z nich miało reakcję alergiczną. Po wejściu na pokład zwraca się do personelu i pasażerów z prośbą, o niespożywanie w samolocie orzechów. Tłumaczy, że dzieci cierpią na zagrażającą życiu alergię pokarmową. Większość pasażerów przychyla się do jej prośby, ale są i tacy, którzy ją ignorują. Powód? Niewiedza i niedowierzanie. Bo w jaki sposób spożywane przez nich orzechy mogą zaszkodzić dzieciom?
– Drobiny spożywanych pokarmów „krążą” w powietrzu, dostają się także do naszego układu oddechowego gdzie w przypadku osoby uczulonej wyzwalają silną reakcję alergiczną – tłumaczy prof. Zbigniew Bartuzi, kierownik Katedry i Kliniki Alergologii, Immunologii Klinicznej i Chorób Wewnętrznych Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 w Bydgoszczy. – Jeden z moich pacjentów uczulony na ryby szerokim łukiem omija sklepy rybne. W przeszłości miał incydent wstrząsu anafilaktycznego przechodząc koło stoiska z rybami – dodaje.
Choć reakcja alergiczna na orzechy podczas lotu zdarza się rzadko, może dojść do reakcji anafilaktycznej, a bez odpowiedniego zabezpieczenia w ampułkostrzykawki z adrenaliną, nawet do zgonu.
Sytuacji, które stanowią poważne zagrożenie dla osób z alergią pokarmową nie brakuje na co dzień. Do wstrząsu anafilaktycznego może dojść nawet po zjedzeniu lodów, co przydarzyło się 55-letniemu mężczyźnie, który po spożyciu gałki lodów waniliowych doświadczył duszności i obrzęku języka. Potem nastąpiła krótkotrwała utrata świadomości z bezwiednym oddaniem moczu i stolca. Okazało się, że pacjent uczulony był na kiwi, a lody o tym smaku sprzedawano w tej samej lodziarni. Prawdopodobnie doszło do przeniesienia alergenów kiwi na lody waniliowe poprzez nakładanie różnych porcji tą samą łyżką.
Prof. Kuna podkreśla, że są grupy osób, które mogą podejrzewać, iż ich organizm zareaguje wstrząsem anafilaktycznym. To wszyscy, którzy cierpią z powodu alergii i dlatego powinny ze swoimi lekarzami na ten temat porozmawiać.
Kolejna przesłanka, to charakterystyczne objawy wskazujące na reakcję anafilaktyczną po zetknięciu się z konkretnym alergenem (np. zjedzeniem jakiegoś pokarmu, po zażyciu leku, po ukąszeniu owada); może być ich kilka lub tylko jeden:
– Jeśli choć raz wystąpi taka reakcja, należy szybko pójść do lekarza i mu o tym powiedzieć. Osoby z grupy ryzyka wystąpienia reakcji anafilaktycznej muszą mieć zawsze przy sobie ampułkę z adrenaliną i wiedzieć, jak jej użyć – podkreśla prof. Kuna.
Lidia Banach, Justyna Wojteczek (www.zdrowie.pap.pl)
Fot. www.pixabay.com
Kąpiele słoneczne, górskie wędrówki, relaks na działce, spływ kajakowy – w letnich miesiącach chętniej wypoczywamy na łonie natury. Nawet, jeśli naszą ulubioną formą relaksu jest bierne wylegiwanie się na leżaku, wyjeżdżając na urlop powinniśmy zabezpieczyć się na wypadek nieprzewidzianych okoliczności. Należy do nich kilka typowo wakacyjnych dolegliwości, które potrafią zepsuć nawet świetnie zapowiadający się wypoczynek. Podpowiadamy, jak się przed nimi chronić i na co latem szczególnie uważać.
Do wakacyjnego wyjazdu, nawet niedalekiego, powinniśmy rozsądnie się przygotować i wyposażyć w podstawowe środki ochronne. W apteczce nie może zabraknąć środków odkażających i opatrunkowych, leków przeciwbólowych, przeciwgorączkowych, przeciwalergicznych oraz przeciwbiegunkowych. Przydatny może okazać się także spray odstraszający owady oraz krem z filtrem dostosowanym do rodzaju skóry. Warto też regularnie przypominać sobie zasady udzielania pierwszej pomocy np. wykorzystując bezpłatną aplikację Pierwsza Pomoc Grupy LUX MED. Można ją pobrać na telefon ze sklepu z aplikacjami.
DR N. MED. JAN LEBIEDOWSKI, INTERNISTA GRUPY LUX MED
Udary zazwyczaj bagatelizujemy, bo ich objawy przypominają przeziębienie. Podobnie jest z ostrzeżeniami lekarzy przed promieniowaniem UV – opalamy się w godzinach, w których jest najsilniejsze, czyli między 11.00 a 16.00. W tym czasie jesteśmy najbardziej narażeni na oparzenia.
DR N. MED. JAN LEBIEDOWSKI, INTERNISTA GRUPY LUX MED
Czasy, gdy pacjentom w trakcie leczenia onkologicznego zalecano leżenie w łóżku dawno minęły – mówią zgodnie lekarze …
Firmy pracują nad preparatami przeciwko nowym wariantom koronawirusa. Według FDA mają one uwzględniać nowe typu szczepu …
Co piąty mieszkaniec Unii Europejskiej ma 65 lat i więcej. Oznacza to, że niemal 100 milinów ludzi na naszym kontynencie …
Najnowsze komentarze