Zespół przewlekłego zmęczenia – choroba czy lenistwo?

Kto z nas nie ma czasem wrażenia, że już na starcie, rozpoczynając dzień cała energia z niego uleciała? Chwilowe spadki formy należą do normalności i nie ma osoby, która by ich nie doświadczyła. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy tymczasowa niedyspozycja przeradza się w przewlekłe, utrudniające codzienne funkcjonowanie zmęczenie. Coraz więcej osób boryka się z przewlekłym, nieuzasadnionym niczym znużeniem, któremu często towarzyszą bóle głowy i mięśni, kłopoty z koncentracją czy pamięcią. Co może być zatem przyczyną takiego stanu?

Zespół przewlekłego zmęczenia (ang. chronic fatigue syndrome – CFS) jest schorzeniem, które objawia się permanentnym poczuciem wyczerpania, utrzymującym się dłużej niż pół roku i nie malejącym po odpoczynku. Szacuje się, że na CFS może chorować nawet 1 na 100 osób, a liczba ta według prognoz będzie stale wzrastać, ze względu na wciąż rosnące tempo życia. Co więcej, w grupie szczególnego ryzyka znajdują się przede wszystkim kobiety w wieku produkcyjnym, najczęściej z wyższym wykształceniem, próbujące pogodzić obowiązki związane z pracą i rodziną.

Co powoduje przewlekłe zmęczenie?

Często zdarza się, że na zespół przewlekłego zmęczenia zaczynają chorować osoby na pozór zdrowe i pełne sił. Czasami ciężko dociec, co jest pierwotnym czynnikiem sprawczym prowadzącym do długotrwałego przemęczenia powoli rujnującego nasz organizm. Zanim postawi się ostateczną diagnozę wskazującą na CFS należy wykluczyć inne schorzenia objawiające się podobnymi symptomami.

Nierzadko przyczyną wycieńczenia, nadmiernej senności, braku energii mogą być różnego rodzaju zaburzenia o podłożu psychicznym takie jak np. depresja, zaburzenia jedzenia, czy uzależnienie od różnych używek. Nieustępujące zmęczenie wywołują również choroby endokrynologiczne (nadczynność i niedoczynność tarczycy, cukrzyca, niewydolność nadnerczy), czy też immunologiczne – objawiające się przewlekłym stanem zapalnym. W wielu przypadkach u pacjentów rozpoznaje się anemię, w przebiegu której osoby skarżą się na uczucie słabości i braku sił. Tak naprawdę zmęczenie to objaw, który może dotyczyć dziesiątek chorób. Jeśli jednak nie znajduje się konkretnej przyczyny chronicznego wyczerpania daje to podstawy, aby zdiagnozować u chorego zespół przewlekłego zmęczenia.

Jak objawia się zespół CFS?

Oprócz uczucia ciągłego zmęczenia, które nie ustępuje po wypoczynku, można zauważyć takie dolegliwości towarzyszące jak:

– bóle stawowe i mięśniowe

– nawracające bóle głowy

– kłopoty z koncentracją i pamięcią

– częste bóle gardła oraz powiększone węzły chłonne zwłaszcza szyjne i pachowe

– zaburzenia snu (zarówno zmożona senność, jak i bezsenność) oraz charakterystyczne wzmożone zmęczenie zaraz po przebudzeniu.

Jak radzić sobie z zespołem przewlekłego zmęczenia?

Aby zachować witalność i zdrowie należy przestrzegać zasad zdrowego stylu życia, na który składa się mi.in zbilansowana dieta, higiena snu, umiarkowana aktywność fizyczna. Wszelkie odstępstwa od tych reguł powodują w zależności od predyspozycji osobniczych różnego rodzaju niedomagania, odbijające się na naszym zdrowiu. Nie można się zatem dziwić, że osoba, która regularnie niedosypia, nie poczuje w końcu zmęczenia za dnia. Tak samo osoba, która ma dietę ubogą w substancje odżywcze, bądź wręcz niedojada ostatecznie podupadnie na zdrowiu. W dzisiejszych czasach bardzo łatwo dajemy się porwać w wir codziennych obowiązków. Praca często trwająca dłużej niż 8 godzin dziennie, przez więcej niż 5 dni w tygodniu, do tego obowiązki związane z prowadzeniem domu. To wszystko nie pozwala nam odetchnąć, znaleźć chwili dla siebie. Osoby, które dopadł zespół przewlekłego zmęczenia paradoksalnie coraz więcej czasu poświęcają pracy, aby nie wypaść z tzw. „obiegu”. Na drugim miejscu stawiają swoje potrzeby, coraz częściej spędzają czas biernie, a zmęczenie zapiją kawą. To wszystko prowadzi do coraz większego zmęczenia, które prędzej, czy później doprowadza do poważnych kłopotów ze zdrowiem.

Zespół przewlekłego zmęczenia można leczyć na wiele sposobów, stosując farmakoterapię, psychoterapię, zmieniając styl życia. Zaobserwowano, że pożądane efekty przynosi uprawianie umiarkowanej aktywności fizycznej (30 minut dziennie, 5 razy w tygodniu). Warto urozmaicić również dietę, przede wszystkim w produkty bogate w magnez, witaminę B12 oraz nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Najważniejsze jest jednak zachowanie we wszystkim umiaru i równowagi, bo nawet jeżeli nie cierpimy na tę przypadłość, to utrzymującym się zmęczeniem nasz organizm daje nam do zrozumienia, że należy odpuścić i zwolnić trochę tempo. Pamiętajmy, ceną jest nasze zdrowie.

Redakcja pacjentinfo.pl