Tag: Programy lekowe

Jakie i ile leków refunduje NFZ? Część pierwsza – programy lekowe

W ramach programów lekowych NFZ refunduje terapie najdroższe, które są dostępne dla wyselekcjonowanej grupy pacjentów spełniających kryteria kwalifikacji do programu lekowego. Obecnie refundowane są 94 programy – 33 programy dla chorób onkologicznych oraz 61 – dla chorób nieonkologicznych. Najwięcej onkologicznych programów lekowych obejmuje: nowotwory układu chłonnego [9], pokarmowego [6] i krwiotwórczego [5].

Nieonkologiczne programy lekowe obejmują następujące schorzenia/grupy chorób:

  • choroby rzadkie [24 programów]: B.17, B.18, B.20, B.21, B.22, B.23, B.24, B.25, B.26, B.27, B.32, B.41, B.42, B.60, B.62, B.76, B.78, B.86, B.95, B.96, B.99, B.101, B.102, B.104
  • choroby układu nerwowego [6 programów]: B.28, B.29, B.30, B.46, B.67, B.90
  • choroby układu mięśniowo-szkieletowego i tkanki łącznej (5): B.33, B.35, B.36, B.75, B.82
  • choroby układu moczowo-płciowego [5 programów]: B.37, B.38, B.39, B.69, B.73
  • wirusowe zapalenie wątroby [4 programy]: B.1, B.2, B.71, B.106
  • zaburzenia krzepnięcia, plamice i inne skazy krwotoczne [3 programy]: B.15, B.94, B.98
  • choroby skóry i tkanki podskórnej [2 programy]: B.47, B.107
  • choroby układu oddechowego [2 programy]: B.44, B.87
  • nadciśnienie płucne [2 programy]: B.31, B.74
  • choroby oka [2 programy]: B.70, B.105
  • choroby naczyń mózgowych [2 programy]: B.57, B.83
  • niedoczynność przysadki [1 program]: B.19
  • brak oczekiwanego prawidłowego rozwoju fizycznego [1 program]: B.64
  • zakażenie wirusem RS [1 program]: B.40
  • zapalenie jelita grubego [1 program]: B.55

W ramach programów lekowych refundowanych jest obecnie 149 substancji czynnych w postaci 469 preparatów leczniczych, z czego 23 substancje zwierają produkty różnych producentów. Program lekowy B.6 Leczenie niedrobnokomórkowego raka płuca oferuje najwięcej refundowanych leków – aż 10 substancji, B.33 Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów i młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym – 9 substancji, B.10 Leczenie raka nerki – 8 substancji a B.31 Leczenie tętniczego nadciśnienia płucnego – 7 substancji. Natomiast 56 programów lekowych zawiera tylko jedną substancję czynną, a w kolejnych 15 – znajdują się 2 substancje czynne. Wśród onkologicznych programów lekowych 55% zawiera tylko 1 substancję, 2 lub 3 – występują u 15% programów, 10 lub 8 substancji – występuję w jednym programie. W przypadku nieonkologicznych programów odsetek programów z tylko jedną substancją czynną jest nawet większy – 62%, a u 16% – występują 2 substancję, natomiast najwięcej substancji 9 lub 7 – występuję w jednym programie.

Z roku na rok wzrasta liczba nowych programów lekowych oraz leków dostępnych dla pacjentów w ramach tej formy refundacji. W momencie wprowadzania programów lekowych w lipcu 2012 roku, na liście refundacyjnej znalazło się 66 substancji czynnych dostępnych w ramach 42 programów lekowych. Obecnie, zarówno liczba substancji, jak i programów lekowych zwiększyła się dwukrotnie, i ciągle rośnie, co oznacza więcej refundowanych opcji terapeutycznych w chorobach onkologicznych, rzadkich oraz innych, wybranych schorzeniach dostępnych dla pacjentów bezpłatnie.

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

Cykl refundacja – Ile NFZ wydaje na leki?

Ustawa o refundacji z dnia 12 maja 2011 roku wprowadziła 3 formy refundacji leków:

  • refundacja apteczna – leki dostępne na receptę w aptece,
  • chemioterapia – leki podawane w trakcie leczenie onkologicznego,
  • programy lekowe – najdroższe terapie, które są dostępne dla wyselekcjonowanej grupy pacjentów chorych najczęściej na choroby onkologiczne czy choroby rzadkie.

Zgodnie z tą ustawą roczny udział refundacji leków w całkowitym budżecie Narodowego Funduszu Zdrowia na leczenie nie powinien przekroczyć 17%. A ile wynosi i ile naprawdę NFZ wydaje na refundację leków w stosunku do całkowitych wydatków na leczenie?

Źródło: www.pharmamarket.pl 

Na leki, podobnie jak na leczenie wydajemy w ostatnich latach coraz większe kwoty. Od 2012 roku wydatki NFZ zarówno na leczenie ogółem, jak i na refundację leków rosły z roku na rok. Porównując lata 2012 i 2019 możemy zauważyć, że nastąpił wzrost wydatków na leczenie o ponad 46% (z kwoty 64 mld zł do 93,6 mld zł). Natomiast wydatki na refundację leków rosły, ale w mniejszym tempie – o ok. 30% (z 10,9 mld zł w 2012 roku do 13,6 mld zł w 2019 roku).

Jeżeli popatrzymy na udział procentowy w wydatkach na refundację, zobaczymy, że wydatki na refundację apteczną stanowią największą część wydatków na refundację leków i oscylują w granicach 8-9 mld złotych na rok. Wydatki na chemioterapię również są na stabilnym poziomie kilkuset milionów rocznie. Natomiast niewątpliwie najszybciej rosnącymi są wydatki na programy lekowe (więcej informacji o programach lekowych znajdziesz tu: http://pacjentinfo.pl/2019/11/22/cykl-refundacja-programy-lekowe/). Wydatki na programy lekowe wzrosły o ponad 100% od 2012 roku i wynoszą dziś 4 mld zł wobec 1,95 mld w 2012 roku. Jest to niewątpliwie bardzo pozytywny aspekt, bo programy lekowe, to najdroższe i najbardziej specjalistyczne leki, a ich refundacja odpowiada na zapotrzebowanie pacjentów na najlepsze dostępne na rynku leki, stosowane w najcięższych chorobach.

Źródło: www.pharmamarket.pl 

Podsumowując należy stwierdzić, że chociaż na przestrzeni ostatnich 8 lat wydatki na refundację leków wzrosły, to niestety maleje udział refundacji leków w całkowitych wydatkach NFZ na leczenie ( z 17% w 2012 roku do 14,5% w 2019 roku). Oznacza to, że płatnik na refundację leków wydaje relatywnie coraz mniej w stosunku do innych gałęzi systemu zdrowotnego m.in. POZ-u, szpitali czy lekarzy specjalistów. Dla pacjentów oznacza to, że potencjał polskiego systemu refundacji leków nie jest w pełni wykorzystywany. Zarówno w zakresie dostępności nowych preparatów, jak i wysokości dopłat na leki, za które płacą w aptece, mogliby oczekiwać więcej. Z drugiej strony programy lekowe i stały wzrost nakładów na tę grupę świadczeń należy uznać za największy sukces refundacyjny ostatnich lat.

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

Cykl refundacja – Programy lekowe

Programy lekowe – czym są

Program lekowy to świadczenie gwarantowane udzielane pacjentowi bezpłatnie. Leczenie w ramach programu odbywa się z zastosowaniem innowacyjnych, kosztownych substancji czynnych, które nie są finansowane w ramach innych świadczeń gwarantowanych. Programy lekowe pozwalają na kompleksową diagnostykę i opiekę nad pacjentem oraz umożliwiają dostęp do nowoczesnych i kosztownych form leczenia. Terapia jest prowadzona w wybranych jednostkach chorobowych i obejmuje ściśle zdefiniowaną grupę pacjentów. Decyzję o kwalifikacji danego pacjenta do wybranego programu lekowego podejmuje lekarz placówki posiadającej kontrakt w tym zakresie – w oparciu o szczegółowe kryteria włączenia do programu.

Programy lekowe są przeznaczone dla chorych, u których zastosowanie innych terapii jest mniej skuteczne, a korzyści terapeutyczne z programów lekowych będą największe, stąd bardzo ściśle określone zostały kryteria włączenia i wyłączenia pacjenta z programu.

Gdzie znaleźć listę obowiązujących programów i placówek je realizujących?

Aktualnie NFZ finansuje 95 programów lekowych, są w nim zarówno programy onkologiczne, jak i nieonkologiczne. Treść każdego programu lekowego jest publikowana jako załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Obwieszczenia można znaleźć pod linkiem:

https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenia-ministra-zdrowia-lista-lekow-refundowanych

Opis każdego programu obejmuje:

  • kryteria kwalifikacji pacjenta do leczenia
  • kryteria wyłączenia pacjenta z programu
  • schemat dawkowania i podawania leków
  • wykaz badań diagnostycznych wykonywanych przy kwalifikacji pacjenta do programu
  • wykaz badań i innych czynności koniecznych podczas monitorowania leczenia.

 

Aby wyszukać placówki realizujące programy lekowe na terenie swojego województwa, możesz skorzystać z wyszukiwarki udostępnionej przez NFZ

https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/ProgramyLekowe

Jak dostać się do programu lekowego?

Jeżeli leczysz się na jedną z chorób, które obejmują programy lekowe, skonsultuj się ze swoim lekarzem prowadzącym. Zapytaj go o możliwości leczenia w ramach programu i czy spełniasz kryteria kwalifikacji.

Jeżeli placówka, w której się leczysz, nie jest realizatorem programu a kwalifikujesz się do niego, skontaktuj się (bezpośrednio lub przez lekarza prowadzącego) z placówką, która jest realizatorem programu. Pamiętaj, że będąc ubezpieczonym w NFZ nie obowiązuje cię żadna rejonizacja, czyli możesz się leczyć w dowolnej wybranej jednostce w całym kraju.

Jeżeli masz wątpliwości czy kwalifikujesz się do programu lekowego, a twój lekarz prowadzący nie chce Ci pomóc w dalszej ścieżce terapeutycznej, nie wahaj się szukać pomocy w swoim Oddziale NFZ. W ramach każdego z nich, w Wydziale Gospodarki Lekami, działa komórka odpowiedzialna za programy lekowe, która dysponuje wiedzą gdzie możesz szukać pomocy.

Gdy jesteś pacjentem leczonym w ramach programu lekowego

Część programów polega na przyjmowaniu leków podawanych dożylnie lub podskórnie w szpitalu, natomiast niektóre z nich umożliwiają przyjmowanie przez pacjenta leków w domu, najczęściej w postaci tabletek, które zostały wydane w trakcie wizyty u lekarza.

Jeżeli jesteś pacjentem zakwalifikowanym do programu lekowego, pamiętaj, że bardzo istotne jest przestrzeganie wszelkich zaleceń lekarza prowadzącego Cię w ramach programu, w szczególności:

  • terminów wizyt kontrolnych i badań diagnostycznych w ramach monitorowania
  • przestrzegania schematów leczenia i dawek leków, wynikających z opisu programu, a które przekazuje ci lekarz.

Szpitale są szczególnie mocno kontrolowane przez NFZ pod kątem zgodności realizowanego programu z jego opisem. Dlatego tak ważne jest terminowe i zgodne z zaleceniami lekarza przyjmowanie leków, oraz wykonywanie badań diagnostycznych, które monitorują skuteczność terapii.

 

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

Cykl refundacja – Podstawowe zasady refundacji leków przez NFZ

Rozpoczynamy nasz cykl dotyczący refundacji leków przez NFZ.

Pacjent posiadający prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ma także prawo do refundowanych leków. Refundacja może przebiegać na kilka sposobów.

Najbardziej popularną formą jest refundacja apteczna

Receptę na leki refundowane, którą można zrealizować w aptece  może wystawić każdy lekarz, lekarz dentysta lub felczer, będący lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego (czyli lekarzem, który udziela świadczeń w ramach NFZ) lub lekarz, lekarz dentysta posiadający uprawnienia do wykonywania zawodu z którym NFZ zawarł umowę upoważniającą do wystawienia recept refundowanych.

Uwaga od 2019 roku w Polsce oprócz popularnych papierowych recept obowiązują e-recepty, warto przyzwyczaić się do nich, gdyż wkrótce wyprą dotychczasowe papierowe recepty (bliższe informacje o e-recepcie pod linkiem https://www.pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta/erecepta) Refundowane leki  można kupić w aptece, która podpisała umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. W Praktyce ma ją każda działająca na rynku apteka.

Pamiętajmy, że leki dzielą się między innymi na innowacyjne (oryginalne) i generyczne (odtwórcze), które są odpowiednikami (zamiennikami) innowacyjnych leków, zawierającymi tę samą substancję czynną, te same wskazania i tę samą drogę podania. Skuteczność leków generycznych nie różni się w żaden sposób od tych oryginalnych, zaś ich cena jest niższa (więcej przeczytać możesz tu: http://ceneolek.pl/2018/02/06/tanszy-lek-zamienny-nie-znaczy-gorszy/).  Jednym obowiązków farmaceuty w aptece  jest poinformowanie pacjenta o tańszym odpowiedniku każdego refundowanego leku z recepty.

Oczywiście pacjentów interesuje też to, jakie leki są refundowane w aptekach? Wszystkie, które znajdują się w aktualnym Obwieszczeniu Ministra Zdrowia. To czy lek jest refundowany możecie sprawdzić w naszej wyszukiwarce leków refundowanych http://ceneolek.pl/wyszukiwarka/  To narzędzie pozwoli wam również porównać ceny przypadające na jedną tabletkę/fiolkę a zatem dokonać wyboru najtańszego przepisanego leku.

Leki w szpitalu

Będąc pacjentem szpitala należą ci się leki, które są niezbędne podczas hospitalizacji. Oznacza to, że teoretycznie szpital powinien zapewnić pacjentowi każdy lek, który jest mu potrzebny. W praktyce często następuje sytuacja, że leczony w szpitalu pacjent  jest proszony o przynoszenie do placówki leków, które bierze na stałe a nie są one związane z powodem  jego hospitalizacji.

Chemioterapia, gdy jesteś pacjentem onkologicznym

Odmienną gamą są leki stosowane w ramach katalogu chemioterapii (więcej o chemioterapii przeczytasz tu: http://pacjentinfo.pl/2017/07/12/czym-jest-i-jak-dziala-chemioterapia/), to leki związane z leczeniem procesu nowotworowego, na który placówki onkologiczne zawierają osobny kontrakt z oddziałem NFZ. Do leczenia substancjami refundowanymi w ramach katalogu chemioterapii zakwalifikuje cię lekarz prowadzący twoje leczenie onkologiczne. Katalog substancji stosowanych w chemioterapii jest częścią Obwieszczenia Ministra Zdrowia o lekach refundowanych.

Programy terapeutyczne (lekowe), czyli najdroższe leki

W ramach  katalogu programów terapeutycznych (lekowych) refundowane przez NFZ  są najdroższe preparaty, dotyczące najpoważniejszych problemów zdrowotnych (zarówno onkologicznych i nieonkologicznych). Tak jak w przypadku katalogu chemioterapii umowę na nie z Funduszem Zdrowia, zawierają szpitale a pacjenci zakwalifikowani do programów lekowych są leczeni bezpłatnie. Decyzję o kwalifikacji podejmuje lekarz placówki posiadającej kontrakt w tym zakresie – w oparciu o szczegółowe kryteria włączenia do programu. Lista i opisy programów lekowych, to również część aktualnego Obwieszczenia Ministra Zdrowia o lekach refundowanych (https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenia-ministra-zdrowia-lista-lekow-refundowanych), ale jest to materiał bardzo obszerny do czytania.

Aby wyszukać placówki realizujące programy lekowe na terenie swojego województwa, możesz skorzystać z wyszukiwarki udostępnionej przez NFZ. https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/ProgramyLekowe

Redakcja pacjentifo.pl

Fot. www.pixabay.com

 

 

Zarządzenie NFZ Uderzy w pacjentów?

Czy szpitale stracą niezależność w metodach leczenia pacjentów? Według Pracodawców RP taką groźbę niesie projekt zarządzenia Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia określającego warunki zawierania i realizacji „umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie programy lekowe”.

Konsultacje społeczne dot. zarządzenia właśnie się zakończyły – wnioski są niepokojące. Projekt to kolejny krok na drodze osłabiania roli szpitali w procesie leczenia. Obecnie o tym, czym leczeni są pacjenci (jakie wyroby medyczne i leki są używane w terapii) decydował szpital korzystając z katalogu produktów refundowanych przez Ministra Zdrowia – czyli szpitalny dział zamówień publicznych współpracujący z lekarzami.

Przygotowane przez NFZ zarządzenie (wprowadza ono zapisy ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia) to jednak zmieni. Według projektu Fundusz zyska możliwość wpływania na proces zakupu wyrobów medycznych i leków.

W opinii Pracodawców RP taka zmiana zmusza do zadania pytania czy szpital w Polsce jeszcze leczy i zajmuje się pacjentem, czy też jest jedynie wykonawcą poleceń Narodowego Funduszu Zdrowia. Uprawnienie jakie zyska NFZ, przy arbitralnych decyzjach może istotnie wpłynąć na proces zakupów wyrobów medycznych i leków dla szpitali, a tym samym uniemożliwić optymalne i efektywne leczenie. Jeśli Narodowy Fundusz Zdrowia narzuci lekarzom konkretne opcje terapeutyczne lub konkretne wyroby medyczne, to czy weźmie także odpowiedzialność za wynik leczenia chorego?

Ponadto w projekcie zarządzenia rozszerzono stosowanie wskaźników korygujących o nowe jednostki chorobowe. Wskaźnik korygujący to dodatkowe i zupełnie uznaniowe podwyższenie finansowania diagnostyki przed podaniem leku oraz wzrost finansowania samego podania leku – dla wybranych arbitralnie przez NFZ leków. Fundusz planuje na to przeznaczyć nie mniej niż 10 mln zł (tak wynika z Oceny Skutków Regulacji do projektu z lipca br., bo w projekcie z 5 września żadne wyliczenia się nie pojawiły). Co to oznacza dla pacjenta? Szpitale zachęcone premią będą kupowały produkty wskazane przez NFZ, a potrzeby terapeutyczne pacjenta przejdą na drugi plan.

W opinii Pracodawców RP wskaźniki korygujące, które coraz częściej i śmielej stosuje Narodowy Fundusz Zdrowia, są niezgodne z prawem, gdyż ich zastosowanie nie jest zgodne z delegacją ustawową upoważniającą Fundusz do ich zastosowania.

Pracodawcy RP zawnioskowali o odrzucenie wszystkich zmian zawartych w nowelizacji zarządzenia oprócz tych, które dotyczą uregulowania wypłaty wyższych wynagrodzeń dla pracowników medycznych oraz uelastycznienia wymogów kadrowych w programach lekowych.

Źródło: www.pracodawcyrp.pl

Fot. www.pixabay.com

 

Dieta i aktywność fizyczna w aktywnej fazie leczenia raka

Czasy, gdy pacjentom w trakcie leczenia onkologicznego zalecano leżenie w łóżku dawno minęły – mówią zgodnie lekarze …

COVID-19 obecnie: czy będą nowe szczepionki?

Firmy pracują nad preparatami przeciwko nowym wariantom koronawirusa. Według FDA mają one uwzględniać nowe typu szczepu …

Apetyt na kawę służy zdrowej starości

Co piąty mieszkaniec Unii Europejskiej ma 65 lat i więcej. Oznacza to, że niemal 100 milinów ludzi na naszym kontynencie …