Kategoria: LEKI

COVID-19 obecnie: czy będą nowe szczepionki?

Firmy pracują nad preparatami przeciwko nowym wariantom koronawirusa. Według FDA mają one uwzględniać nowe typu szczepu Omikron, tak aby mogły działać jesienią. Eksperci mają różne wątpliwości, a prognozy odnośnie rozwoju sytuacji obarczone są niepewnością.

Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, na świecie, tygodniowo notuje się ponad 6,5 mln zakażeń SARS-CoV-2 i ponad 12,5 tys. zgonów z powodu COVID-19. Genetyczne badania wskazują, że niemal za wszystkie infekcje odpowiada wariant Omikron.

Tymczasem obecnie dostępne szczepionki opierają się na pierwotnym wariancie. Jedno z pytań, które zadają naukowcy, lekarze oraz zwykli ludzie jest takie – czy szczepienia chronią przed Omikronem? To jak dotąd najbardziej genetycznie odległy wariant od pierwotnego wirusa, przez co najłatwiej jest mu ominąć uzyskane wcześniej zdolności obronne organizmu. Na szczęście – w przeciwieństwie do poprzednich wariantów -rzadziej atakuje dolne drogi oddechowe, a przebieg covidu jest częściej łagodniejszy, choć może być – jak każda infekcja jakimkolwiek patogenem – dużym zagrożeniem dla tych ludzi, którzy mają poważne problemy zdrowotne.

Drugie pytanie brzmi – co dalej w sprawie szczepień, jeśli wirus dalej będzie ewoluował?

Zaszczepiłeś się? Wciąż jesteś chroniony

W czerwcu Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała przygotowane na podstawie dostępnej wiedzy oświadczenie (które jednak nie jest zaleceniem odnośnie zdrowia publicznego). Eksperci z WHO stwierdzają, że istniejąca już preparaty nadal dają silną ochronę przed ciężką postacią choroby wywoływanej przez wszystkie poznane dotąd warianty. Zaznaczają więc, że priorytet stanowi szczepienie podstawowe wzbogacone o dawkę przypominającą. Jednocześnie zauważają, że spadła ochrona przeciw objawowym zakażeniom.

Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, na świecie, tygodniowo notuje się ponad 6,5 mln zakażeń SARS-CoV-2 i ponad 12,5 tys. zgonów z powodu COVID-19. Genetyczne badania wskazują, że niemal za wszystkie infekcje odpowiada wariant Omikron.

Tymczasem obecnie dostępne szczepionki opierają się na pierwotnym wariancie. Jedno z pytań, które zadają naukowcy, lekarze oraz zwykli ludzie jest takie – czy szczepienia chronią przed Omikronem? To jak dotąd najbardziej genetycznie odległy wariant od pierwotnego wirusa, przez co najłatwiej jest mu ominąć uzyskane wcześniej zdolności obronne organizmu. Na szczęście – w przeciwieństwie do poprzednich wariantów -rzadziej atakuje dolne drogi oddechowe, a przebieg covidu jest częściej łagodniejszy, choć może być – jak każda infekcja jakimkolwiek patogenem – dużym zagrożeniem dla tych ludzi, którzy mają poważne problemy zdrowotne.

Drugie pytanie brzmi – co dalej w sprawie szczepień, jeśli wirus dalej będzie ewoluował?

Zaszczepiłeś się? Wciąż jesteś chroniony

W czerwcu Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała przygotowane na podstawie dostępnej wiedzy oświadczenie (które jednak nie jest zaleceniem odnośnie zdrowia publicznego). Eksperci z WHO stwierdzają, że istniejąca już preparaty nadal dają silną ochronę przed ciężką postacią choroby wywoływanej przez wszystkie poznane dotąd warianty. Zaznaczają więc, że priorytet stanowi szczepienie podstawowe wzbogacone o dawkę przypominającą. Jednocześnie zauważają, że spadła ochrona przeciw objawowym zakażeniom.

Tymczasem specjaliści z National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) mają niedługo zaprezentować pierwsze wyniki testów szczepionek opartych na wielu znanych wariantach SARS-CoV2. Zawierają one mRNA opracowane przez firmy Pfizer, Moderna oraz eksperymentalne białko firm Sanofi oraz GSK. Prowadzący te badania specjaliści liczą, że wyniki wskażą najlepsze kombinacje.

FDA wytycza drogę

Kierunek prac niedawno nakreśliła amerykańska FDA – 30 czerwca eksperci Agencji wydali zalecenia producentom szczepionek. Według tych rekomendacji, firmy powinny tak zmodyfikować swoje preparaty, aby działały one również na białko kolca nowych podwariantów omikron BA4/5. Takie biwalentne szczepionki miałyby być użyte jesienią.

Niektórzy naukowcy mają wątpliwości co do sukcesu nowych preparatów. „Dane udostępnione przez Modernę pokazują, że osoby po czwartej dawce w postaci preparatu o podwójnym działaniu mają więcej przeciwciał neutralizujących wariant Omikron niż osoby, które przyjęły czwartą dawkę konwencjonalnej szczepionki. Dane te wskazują, że ochrona przeciw wariantowi Omikron jest lepsza przy podwójnej szczepionce. Jednak nie można tych danych wykorzystać do określenia, jak skuteczny ten preparat będzie przeciwko zakażeniom i ciężkim postaciom choroby” – powiedział prof. Carsten Watzl, sekretarz generalny Niemieckiego Towarzystwa Immunologicznego serwisowi Medscape.

„Po czwartej dawce ludzie nadal mają więcej neutralizujących przeciwciał skierowanych przeciw pierwotnemu wirusowi, niż przeciw Omikronowi, choć ochrona przeciw niemu uległa poprawie. Z kolejnej strony – ochrona nie jest tak dobra jak przeciw zakażeniom wcześniejszymi wariantami” – podkreśla ekspert.

Sytuacja jest więc co najmniej zawiła. A do tego szybko ewoluuje, co np. pokazują zmieniające się proporcje zakażeń różnymi podwariantami Omikrona. Jak zwraca uwagę ekspert, „wirus ponownie jest szybszy od produkcji szczepionek”.

Trzeba w tym miejscu pochwalić FDA, która zaleciała prace nad preparatami przeciw nowym podwariantom omikrona – BA.4 i  BA.5. Choć, jak przypomina dr Watzl, nawet szczepionka przeciw BA.1 miałaby sens, ponieważ podwarianty wirusa mniej różnią się od siebie niż warianty wirusa. Ideałem byłoby uzyskanie odporności niezależnej od wariantu, ale trudno powiedzieć, czy się to uda.

Szczepienia głównie dla starszych i chorych?

Czy więc trzeba spodziewać się kolejnych szczepień na jesieni? Według wypowiadającego się dla „Medscape” prof. Andreasa Radbrucha, dyrektora niemieckiego Centrum Badań nad Chorobami Reumatycznymi w Berlinie ,następna dawka przypominająca zwiększy głównie krótkoterminową, trwającą kilka miesięcy odporność przeciw zakażeniom.

Z kolei prof. Watzl stwierdza: „Jeśli chodzi o ludzi przed 60. rokiem życia, ze zdrowym układem odpornościowym, nie widzę powodu podawania im czwartej dawki szczepienia. Jednak osoby z osłabioną odpornością i starsze nadal są bardziej zagrożone poważną chorobą” – dodaje.

Tyle wiadomo na dzisiaj. Trzeba pamiętać, że o ile takie informacje mogą pomóc w zorientowaniu się w sytuacji, nie zastąpią one konsultacji medycznej, do której zachęcamy przed podjęciem decyzji o szczepieniu lub rezygnacji z niego.

Źródło: www.zdrowie.pap.pl

Fot. www.pixabay.com

Jakie i ile leków refunduje NFZ? Część druga – refundacja apteczna środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego

Najmniejszą listę refundacyjną stanowią środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego znajdujące się na liście A2, wśród których możemy wyróżnić 6 grup limitowych tj. diety stosowane m.in. w fenuloketonurii, mukowiscydozie, diety mlekozastępcze, diety eliminacyjne z MCT (stosowane w zespołach wrodzonych defektów metabolicznych, alergiach pokarmowych i biegunkach przewlekłych), dieta kompletna zawierająca TGF-beta 2 (stosowana w indukcji remisji u dzieci i młodzieży >5 r.ż. z czynną postacią choroby Leśniowskiego-Crohna) oraz diety stosowane w niedożywieniu (związanym z chorobą podstawową u niemowląt i dzieci do 6 r.ż. – mukowiscydoza, choroby nowotworowe, wrodzone wady serca). Ostatnia z nich pojawiła się wraz z najnowszym obwieszczeniem MZ. Obecnie możemy znaleźć 81 produktów leczniczych, w których wyróżnia się 7 substancji czynnych.

Niezmiennie od 8 lat największą grupę stanowią diety eliminacyjne stosowane w fenyloketonurii – ponad 70% wszystkich preparatów. W przypadku diet eliminacyjnych mlekozastępczych ilość produktów leczniczych w porównaniu z rokiem 2012 zmniejsza się o 50%. Natomiast diety stosowane w niedożywieniu stanowią najnowszą grupę limitową i obejmują 2% wszystkich produktów leczniczych. Diety kompletne stosowane w indukcji remisji z czynną postacią choroby Leśniowskiego-Crohna pojawiły się w 2018 roku na wykazie leków refundowanych i obejmują 1% wszystkich leków od 2 lat.

Produkty lecznicze znajdujące się na tej liście podzielono ze względu na wskazania rejestracyjne. Wyróżnia się 5 głównych jednostek chorobowych, w ramach których refundowane są te diety. Najwięcej produktów jest dostępnych w ramach fenyloketonurii – aż 72%, ilość środków spożywczych w tej grupie w porównaniu z 2012 r. wzrosła o ponad 20%. Drugą najbardziej liczną grupą stanowią produkty stosowane w zespole wrodzonych defektów metabolicznych, alergiach pokarmowych i biegunkach przewlekłych – 22%. Od 2018 roku 1% udziału posiadają leki stosowane w ramach choroby Leśniowskiego-Crohna. W tym roku pojawiły się leki stosowane w postępowaniu dietetycznym w niedożywieniu niemowląt i dzieci w ramach choroby mukowiscydozy, chorób nowotworowych oraz wrodzonych wad serca – 2% wszystkich produktów leczniczych.

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

 

Potencja(ł) Walentynek. Wzrost sprzedaży leków na zaburzenia erekcji w Polsce.

Dziś Walentynki – to doskonały pretekst aby przyjrzeć się konsumpcji preparatów wspierających sprawność seksualną. Według danych opracowanych przez agencję pharamamarketingową NEKK w ciągu ostatniego roku nastąpił wzrost sprzedaży leków na potencję aż o 15 %. Jednocześnie już ponad ¾ specyfików zapobiegających tym problemom to preparaty wydawane bez recepty.

Szacuje się, że do 2025 roku ponad 300 milionów mężczyzn na całym świecie doświadczy zaburzeń erekcji. Część z nich zmierzy się z tym problemem już dziś – czynników stresogennych przybywa a  zaburzenia erekcji mają bardzo często podłoże psychosomatyczne. Pod presją oczekiwań, wzorców kulturowych, czy po prostu daty pojawiają się problemy, z którymi mężczyźni radzą sobie chodząc do apteki.

Zarówno producenci leków jak i farmaceuci dostrzegają rosnący popyt preparatów na potencję bez recepty – mówi Małgorzata Skorwider, prezes zarządu agencji reklamowej NEKK. – Dlatego nakłady na reklamę w tym segmencie bardzo dynamicznie rosną. W roku 2019 było to 40 mln złotych, aż o 27% więcej niż w roku poprzednim. – dodaje.

Status preparatów dostępnych bez recepty pozwala na ich reklamę, kierowaną bezpośrednio do pacjenta, który nadal zdecydowanie woli radzić sobie bez wizyty u specjalisty. Największym wyzwaniem dla twórców tych reklam pozostaje stworzenie komunikatu sugestywnego, ale jednocześnie pozostającego w dobrym guście.

Mnogość tego typu preparatów powoduje, że agencje reklamowe muszą podchodzić do tematu coraz bardziej kreatywnie i z wyczuciem by przyciągnąć uwagę widza. Niezwykle pomocna w procesie tworzenia tak newralgicznych przekazów jest stała współpraca ze specjalistami i konsultowanie naszych idei z grupą docelową. Musimy stale pamiętać, że reklama w branży farmaceutycznej to także odpowiedzialność za czyjeś zdrowie  – podsumowuje Małgorzata Skorwider z agencji NEKK.

Szacuje się, że problemy z erekcją ma w Polsce 1,5 mln mężczyzn po 35. roku życia, ale tylko 15% zgłasza się do lekarza po pomoc. Do lekarzy i farmaceutów coraz częściej zwracają się z zaburzeniami erekcji mężczyźni przed 30. Według naukowców u tej grupy pacjentów problemy z potencją związane są najczęściej z emocjami: lęk przed oceną w połączeniu z wzorcem kulturowym stają się dla niektórych wyzwalaczem kłopotów.

W USA trwają prace nad być może przełomową terapią zaburzeń erekcji. W Kaiser Permanente Division of Research w północnej Kalifornii grupa naukowców zidentyfikowała „przełącznik” w mózgu, który inicjuje procesy odpowiadające za erekcję. Być może w przyszłości za pomocą modyfikacji genomu CRISP będzie można całkowicie wyleczyć to zaburzenie. Na razie jednak to odległa i bardzo mglista przyszłość. Póki co pozostaje więc panom wizyta u lekarza, bądź farmaceuty.

 

Źródło: Materiał prasowy

Fot. www.pixabay.com

Jakie i ile leków refunduje NFZ? Część druga – refundacja apteczna leków

Najbardziej popularną formą refundacji leków jest refundacja apteczna. W jej ramach, leki, na które otrzymało się receptę, dostępne są w aptece. Jest to też najbardziej obszerna forma refundacji, tzn. z największą ilością dostępnych produktów leczniczych.

Lista leków refundowanych zmienia się co 2 miesiące i publikowana jest na stronie MZ w postaci obwieszczeń MZ (https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenia-ministra-zdrowia-lista-lekow-refundowanych). W najnowszym obwieszczeniu, obowiązującym od 1 stycznia 2020 roku, w ramach refundacji aptecznej dostępnych jest 458 substancji czynnych w postaci 4854 preparatów leczniczych. Jedna substancja czynna sprzedawana jest często przez kilku czy nawet kilkunastu różnych producentów, także w postaci różnych dawek czy wielkości opakowań. Stąd też mamy obecnie prawie 5 tys. preparatów leczniczych – każdy lek, o konkretnej nazwie, dawce i wielkości opakowania charakteryzuje się także unikalnym kodem. Z powodu tak dużej ilości dostępnych produktów leczniczych, są one grupowane w postaci grup limitowych, czyli na produkty o tej samej nazwie międzynarodowej lub różnych nazwach międzynarodowych, ale o podobnym działaniu terapeutycznym i zbliżonym mechanizmie działania. Obecnie jest 337 grup limitowych w ramach refundacji aptecznej.

Refundacja apteczna dzieli się na 3 grupy:

  • lista A1 – to najliczniejsza grupa i zawiera leki refundowane dostępne w aptece na receptę,
  • lista A2 – zawiera środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę,
  • lista A3 – zawiera wyroby medyczne dostępne w aptece na receptę (np. różne rodzaje opatrunków).

Lista A1 – leki

Największą ilość leków refundowanych znajdziemy na liście A1, gdzie w ciągu 8 lat ilość substancji czynnych zwiększyła się o 20%, a ilość produktów leczniczych o ponad 30%.

 

Stosunek grup limitowych do substancji czynnych utrzymywał się od 2012 roku na stałym poziomie około 78%, jednak od zeszłego roku spada, osiągając 66%. Jednocześnie rośnie nadal liczba substancji czynnych, co oznacza, że zamiast tworzenia nowych grup, powiększają się istniejące grupy limitowe.

W ramach refundacji aptecznej produkty lecznicze refundowane są albo w całym zakresie wskazań, które zostały zarejestrowane przez producenta dla danego leku, albo we wskazaniu określonym stanem klinicznym, czyli w konkretnej jednostce chorobowej. Oznacza to, iż niektóre leki są refundowane tylko w jednej, wybranej chorobie, a w pozostałych, pomimo iż są one zarejestrowane przez producenta – lek będzie dostępny ze 100% odpłatnością.  Możliwa jest także refundacja dla wskazań, które nie zostały zarejestrowane, ale były np. zalecane i stosowane przez ekspertów, i dlatego minister zdrowia postanowił refundować je także w takich wskazaniach.

Od 2012 roku 50% leków jest refundowana we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, drugą połowę stanowią produkty refundowane w wybranej jednostce chorobowej. W 2020 roku w ramach listy A1 wyodrębniono 108 chorób, czyli o ponad 50% więcej w porównaniu do 2012 roku. Dodatkowo, około 40% produktów leczniczych jest refundowana także we wskazaniu pozarejestracyjnym.

W 2020 roku we wskazaniach rejestracyjnych najczęściej pojawiały się choroby: schizofrenia – 338 produktów, choroba dwubiegunowa – 303 oraz padaczka – 234. Poniżej przedstawiono rozkład procentowy dwunastu najczęściej występujących chorób we wskazaniach rejestracyjnych leków znajdujących się na liście refundacyjnej A1.

 

Przypominamy, że to jaki lek jest aktualnie refundowany oraz ile wynosi cena porównywalnych leków w przeliczeniu na jedną tabletkę, sprawdzicie w wyszukiwarce ceneolek.pl

http://ceneolek.pl/

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

Jakie i ile leków refunduje NFZ? Część pierwsza – programy lekowe

W ramach programów lekowych NFZ refunduje terapie najdroższe, które są dostępne dla wyselekcjonowanej grupy pacjentów spełniających kryteria kwalifikacji do programu lekowego. Obecnie refundowane są 94 programy – 33 programy dla chorób onkologicznych oraz 61 – dla chorób nieonkologicznych. Najwięcej onkologicznych programów lekowych obejmuje: nowotwory układu chłonnego [9], pokarmowego [6] i krwiotwórczego [5].

Nieonkologiczne programy lekowe obejmują następujące schorzenia/grupy chorób:

  • choroby rzadkie [24 programów]: B.17, B.18, B.20, B.21, B.22, B.23, B.24, B.25, B.26, B.27, B.32, B.41, B.42, B.60, B.62, B.76, B.78, B.86, B.95, B.96, B.99, B.101, B.102, B.104
  • choroby układu nerwowego [6 programów]: B.28, B.29, B.30, B.46, B.67, B.90
  • choroby układu mięśniowo-szkieletowego i tkanki łącznej (5): B.33, B.35, B.36, B.75, B.82
  • choroby układu moczowo-płciowego [5 programów]: B.37, B.38, B.39, B.69, B.73
  • wirusowe zapalenie wątroby [4 programy]: B.1, B.2, B.71, B.106
  • zaburzenia krzepnięcia, plamice i inne skazy krwotoczne [3 programy]: B.15, B.94, B.98
  • choroby skóry i tkanki podskórnej [2 programy]: B.47, B.107
  • choroby układu oddechowego [2 programy]: B.44, B.87
  • nadciśnienie płucne [2 programy]: B.31, B.74
  • choroby oka [2 programy]: B.70, B.105
  • choroby naczyń mózgowych [2 programy]: B.57, B.83
  • niedoczynność przysadki [1 program]: B.19
  • brak oczekiwanego prawidłowego rozwoju fizycznego [1 program]: B.64
  • zakażenie wirusem RS [1 program]: B.40
  • zapalenie jelita grubego [1 program]: B.55

W ramach programów lekowych refundowanych jest obecnie 149 substancji czynnych w postaci 469 preparatów leczniczych, z czego 23 substancje zwierają produkty różnych producentów. Program lekowy B.6 Leczenie niedrobnokomórkowego raka płuca oferuje najwięcej refundowanych leków – aż 10 substancji, B.33 Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów i młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym – 9 substancji, B.10 Leczenie raka nerki – 8 substancji a B.31 Leczenie tętniczego nadciśnienia płucnego – 7 substancji. Natomiast 56 programów lekowych zawiera tylko jedną substancję czynną, a w kolejnych 15 – znajdują się 2 substancje czynne. Wśród onkologicznych programów lekowych 55% zawiera tylko 1 substancję, 2 lub 3 – występują u 15% programów, 10 lub 8 substancji – występuję w jednym programie. W przypadku nieonkologicznych programów odsetek programów z tylko jedną substancją czynną jest nawet większy – 62%, a u 16% – występują 2 substancję, natomiast najwięcej substancji 9 lub 7 – występuję w jednym programie.

Z roku na rok wzrasta liczba nowych programów lekowych oraz leków dostępnych dla pacjentów w ramach tej formy refundacji. W momencie wprowadzania programów lekowych w lipcu 2012 roku, na liście refundacyjnej znalazło się 66 substancji czynnych dostępnych w ramach 42 programów lekowych. Obecnie, zarówno liczba substancji, jak i programów lekowych zwiększyła się dwukrotnie, i ciągle rośnie, co oznacza więcej refundowanych opcji terapeutycznych w chorobach onkologicznych, rzadkich oraz innych, wybranych schorzeniach dostępnych dla pacjentów bezpłatnie.

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

Cykl refundacja – Ile NFZ wydaje na leki?

Ustawa o refundacji z dnia 12 maja 2011 roku wprowadziła 3 formy refundacji leków:

  • refundacja apteczna – leki dostępne na receptę w aptece,
  • chemioterapia – leki podawane w trakcie leczenie onkologicznego,
  • programy lekowe – najdroższe terapie, które są dostępne dla wyselekcjonowanej grupy pacjentów chorych najczęściej na choroby onkologiczne czy choroby rzadkie.

Zgodnie z tą ustawą roczny udział refundacji leków w całkowitym budżecie Narodowego Funduszu Zdrowia na leczenie nie powinien przekroczyć 17%. A ile wynosi i ile naprawdę NFZ wydaje na refundację leków w stosunku do całkowitych wydatków na leczenie?

Źródło: www.pharmamarket.pl 

Na leki, podobnie jak na leczenie wydajemy w ostatnich latach coraz większe kwoty. Od 2012 roku wydatki NFZ zarówno na leczenie ogółem, jak i na refundację leków rosły z roku na rok. Porównując lata 2012 i 2019 możemy zauważyć, że nastąpił wzrost wydatków na leczenie o ponad 46% (z kwoty 64 mld zł do 93,6 mld zł). Natomiast wydatki na refundację leków rosły, ale w mniejszym tempie – o ok. 30% (z 10,9 mld zł w 2012 roku do 13,6 mld zł w 2019 roku).

Jeżeli popatrzymy na udział procentowy w wydatkach na refundację, zobaczymy, że wydatki na refundację apteczną stanowią największą część wydatków na refundację leków i oscylują w granicach 8-9 mld złotych na rok. Wydatki na chemioterapię również są na stabilnym poziomie kilkuset milionów rocznie. Natomiast niewątpliwie najszybciej rosnącymi są wydatki na programy lekowe (więcej informacji o programach lekowych znajdziesz tu: http://pacjentinfo.pl/2019/11/22/cykl-refundacja-programy-lekowe/). Wydatki na programy lekowe wzrosły o ponad 100% od 2012 roku i wynoszą dziś 4 mld zł wobec 1,95 mld w 2012 roku. Jest to niewątpliwie bardzo pozytywny aspekt, bo programy lekowe, to najdroższe i najbardziej specjalistyczne leki, a ich refundacja odpowiada na zapotrzebowanie pacjentów na najlepsze dostępne na rynku leki, stosowane w najcięższych chorobach.

Źródło: www.pharmamarket.pl 

Podsumowując należy stwierdzić, że chociaż na przestrzeni ostatnich 8 lat wydatki na refundację leków wzrosły, to niestety maleje udział refundacji leków w całkowitych wydatkach NFZ na leczenie ( z 17% w 2012 roku do 14,5% w 2019 roku). Oznacza to, że płatnik na refundację leków wydaje relatywnie coraz mniej w stosunku do innych gałęzi systemu zdrowotnego m.in. POZ-u, szpitali czy lekarzy specjalistów. Dla pacjentów oznacza to, że potencjał polskiego systemu refundacji leków nie jest w pełni wykorzystywany. Zarówno w zakresie dostępności nowych preparatów, jak i wysokości dopłat na leki, za które płacą w aptece, mogliby oczekiwać więcej. Z drugiej strony programy lekowe i stały wzrost nakładów na tę grupę świadczeń należy uznać za największy sukces refundacyjny ostatnich lat.

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

Cykl refundacja – Programy lekowe

Programy lekowe – czym są

Program lekowy to świadczenie gwarantowane udzielane pacjentowi bezpłatnie. Leczenie w ramach programu odbywa się z zastosowaniem innowacyjnych, kosztownych substancji czynnych, które nie są finansowane w ramach innych świadczeń gwarantowanych. Programy lekowe pozwalają na kompleksową diagnostykę i opiekę nad pacjentem oraz umożliwiają dostęp do nowoczesnych i kosztownych form leczenia. Terapia jest prowadzona w wybranych jednostkach chorobowych i obejmuje ściśle zdefiniowaną grupę pacjentów. Decyzję o kwalifikacji danego pacjenta do wybranego programu lekowego podejmuje lekarz placówki posiadającej kontrakt w tym zakresie – w oparciu o szczegółowe kryteria włączenia do programu.

Programy lekowe są przeznaczone dla chorych, u których zastosowanie innych terapii jest mniej skuteczne, a korzyści terapeutyczne z programów lekowych będą największe, stąd bardzo ściśle określone zostały kryteria włączenia i wyłączenia pacjenta z programu.

Gdzie znaleźć listę obowiązujących programów i placówek je realizujących?

Aktualnie NFZ finansuje 95 programów lekowych, są w nim zarówno programy onkologiczne, jak i nieonkologiczne. Treść każdego programu lekowego jest publikowana jako załącznik do Obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Obwieszczenia można znaleźć pod linkiem:

https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenia-ministra-zdrowia-lista-lekow-refundowanych

Opis każdego programu obejmuje:

  • kryteria kwalifikacji pacjenta do leczenia
  • kryteria wyłączenia pacjenta z programu
  • schemat dawkowania i podawania leków
  • wykaz badań diagnostycznych wykonywanych przy kwalifikacji pacjenta do programu
  • wykaz badań i innych czynności koniecznych podczas monitorowania leczenia.

 

Aby wyszukać placówki realizujące programy lekowe na terenie swojego województwa, możesz skorzystać z wyszukiwarki udostępnionej przez NFZ

https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/ProgramyLekowe

Jak dostać się do programu lekowego?

Jeżeli leczysz się na jedną z chorób, które obejmują programy lekowe, skonsultuj się ze swoim lekarzem prowadzącym. Zapytaj go o możliwości leczenia w ramach programu i czy spełniasz kryteria kwalifikacji.

Jeżeli placówka, w której się leczysz, nie jest realizatorem programu a kwalifikujesz się do niego, skontaktuj się (bezpośrednio lub przez lekarza prowadzącego) z placówką, która jest realizatorem programu. Pamiętaj, że będąc ubezpieczonym w NFZ nie obowiązuje cię żadna rejonizacja, czyli możesz się leczyć w dowolnej wybranej jednostce w całym kraju.

Jeżeli masz wątpliwości czy kwalifikujesz się do programu lekowego, a twój lekarz prowadzący nie chce Ci pomóc w dalszej ścieżce terapeutycznej, nie wahaj się szukać pomocy w swoim Oddziale NFZ. W ramach każdego z nich, w Wydziale Gospodarki Lekami, działa komórka odpowiedzialna za programy lekowe, która dysponuje wiedzą gdzie możesz szukać pomocy.

Gdy jesteś pacjentem leczonym w ramach programu lekowego

Część programów polega na przyjmowaniu leków podawanych dożylnie lub podskórnie w szpitalu, natomiast niektóre z nich umożliwiają przyjmowanie przez pacjenta leków w domu, najczęściej w postaci tabletek, które zostały wydane w trakcie wizyty u lekarza.

Jeżeli jesteś pacjentem zakwalifikowanym do programu lekowego, pamiętaj, że bardzo istotne jest przestrzeganie wszelkich zaleceń lekarza prowadzącego Cię w ramach programu, w szczególności:

  • terminów wizyt kontrolnych i badań diagnostycznych w ramach monitorowania
  • przestrzegania schematów leczenia i dawek leków, wynikających z opisu programu, a które przekazuje ci lekarz.

Szpitale są szczególnie mocno kontrolowane przez NFZ pod kątem zgodności realizowanego programu z jego opisem. Dlatego tak ważne jest terminowe i zgodne z zaleceniami lekarza przyjmowanie leków, oraz wykonywanie badań diagnostycznych, które monitorują skuteczność terapii.

 

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

Cykl refundacja – Podstawowe zasady refundacji leków przez NFZ

Rozpoczynamy nasz cykl dotyczący refundacji leków przez NFZ.

Pacjent posiadający prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ma także prawo do refundowanych leków. Refundacja może przebiegać na kilka sposobów.

Najbardziej popularną formą jest refundacja apteczna

Receptę na leki refundowane, którą można zrealizować w aptece  może wystawić każdy lekarz, lekarz dentysta lub felczer, będący lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego (czyli lekarzem, który udziela świadczeń w ramach NFZ) lub lekarz, lekarz dentysta posiadający uprawnienia do wykonywania zawodu z którym NFZ zawarł umowę upoważniającą do wystawienia recept refundowanych.

Uwaga od 2019 roku w Polsce oprócz popularnych papierowych recept obowiązują e-recepty, warto przyzwyczaić się do nich, gdyż wkrótce wyprą dotychczasowe papierowe recepty (bliższe informacje o e-recepcie pod linkiem https://www.pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta/erecepta) Refundowane leki  można kupić w aptece, która podpisała umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. W Praktyce ma ją każda działająca na rynku apteka.

Pamiętajmy, że leki dzielą się między innymi na innowacyjne (oryginalne) i generyczne (odtwórcze), które są odpowiednikami (zamiennikami) innowacyjnych leków, zawierającymi tę samą substancję czynną, te same wskazania i tę samą drogę podania. Skuteczność leków generycznych nie różni się w żaden sposób od tych oryginalnych, zaś ich cena jest niższa (więcej przeczytać możesz tu: http://ceneolek.pl/2018/02/06/tanszy-lek-zamienny-nie-znaczy-gorszy/).  Jednym obowiązków farmaceuty w aptece  jest poinformowanie pacjenta o tańszym odpowiedniku każdego refundowanego leku z recepty.

Oczywiście pacjentów interesuje też to, jakie leki są refundowane w aptekach? Wszystkie, które znajdują się w aktualnym Obwieszczeniu Ministra Zdrowia. To czy lek jest refundowany możecie sprawdzić w naszej wyszukiwarce leków refundowanych http://ceneolek.pl/wyszukiwarka/  To narzędzie pozwoli wam również porównać ceny przypadające na jedną tabletkę/fiolkę a zatem dokonać wyboru najtańszego przepisanego leku.

Leki w szpitalu

Będąc pacjentem szpitala należą ci się leki, które są niezbędne podczas hospitalizacji. Oznacza to, że teoretycznie szpital powinien zapewnić pacjentowi każdy lek, który jest mu potrzebny. W praktyce często następuje sytuacja, że leczony w szpitalu pacjent  jest proszony o przynoszenie do placówki leków, które bierze na stałe a nie są one związane z powodem  jego hospitalizacji.

Chemioterapia, gdy jesteś pacjentem onkologicznym

Odmienną gamą są leki stosowane w ramach katalogu chemioterapii (więcej o chemioterapii przeczytasz tu: http://pacjentinfo.pl/2017/07/12/czym-jest-i-jak-dziala-chemioterapia/), to leki związane z leczeniem procesu nowotworowego, na który placówki onkologiczne zawierają osobny kontrakt z oddziałem NFZ. Do leczenia substancjami refundowanymi w ramach katalogu chemioterapii zakwalifikuje cię lekarz prowadzący twoje leczenie onkologiczne. Katalog substancji stosowanych w chemioterapii jest częścią Obwieszczenia Ministra Zdrowia o lekach refundowanych.

Programy terapeutyczne (lekowe), czyli najdroższe leki

W ramach  katalogu programów terapeutycznych (lekowych) refundowane przez NFZ  są najdroższe preparaty, dotyczące najpoważniejszych problemów zdrowotnych (zarówno onkologicznych i nieonkologicznych). Tak jak w przypadku katalogu chemioterapii umowę na nie z Funduszem Zdrowia, zawierają szpitale a pacjenci zakwalifikowani do programów lekowych są leczeni bezpłatnie. Decyzję o kwalifikacji podejmuje lekarz placówki posiadającej kontrakt w tym zakresie – w oparciu o szczegółowe kryteria włączenia do programu. Lista i opisy programów lekowych, to również część aktualnego Obwieszczenia Ministra Zdrowia o lekach refundowanych (https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenia-ministra-zdrowia-lista-lekow-refundowanych), ale jest to materiał bardzo obszerny do czytania.

Aby wyszukać placówki realizujące programy lekowe na terenie swojego województwa, możesz skorzystać z wyszukiwarki udostępnionej przez NFZ. https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/ProgramyLekowe

Redakcja pacjentifo.pl

Fot. www.pixabay.com

 

 

Refundacja leków – rozpoczynamy cykl artykułów

W odpowiedzi na zainteresowanie naszych czytelników, rozpoczynamy cykl artykułów dotyczący refundacji leków w Polsce:

  • Jak działa system refundacji leków przez NFZ?
  • Dlaczego jedne leki można kupić w aptece, a inne podaje się w szpitalu w ramach programów lekowych?
  • Czym  są leki oryginalne a czym generyczne i biopodobne? Dlaczego NFZ promuje refundację tych ostatnich?
  • Ile NFZ refunduje leków w ogóle? A ile leków generycznych i biopodobnych?

Mamy nadzieję, że nasz cykl artykułów przybliży wszystkim pacjentom tematykę refundacji leków w Polsce i podniesie ich świadomość o zasadach i prawach nią rządzących.

Redakcja pacjentinfo.pl

Fot. www.pixabay.com

 

Leki 75+ – kto skorzysta z darmowych leków?

Projekt „Leki 75+” funkcjonuje od 1 września 2016 roku i jest skierowany do wszystkich osób, które ukończyły 75. rok życia. Głównym celem tego programu jest zapewnienie dostępu do bezpłatnych leków seniorom, którzy borykają się z typowymi dla wieku podeszłego chorobami. W wykazie bezpłatnych leków przygotowanym przez resort zdrowia znalazły się preparaty stosowane przy leczeniu przewlekłych, mających znaczący wpływ na jakość życia osoby starszej schorzeń. W projekcie uwzględniono leki stosowane przy leczeniu m.in. nadciśnienia tętniczego, niewydolności i arytmii serca oraz choroby wieńcowej, cukrzycy, miażdżycy, dyslipidemii, chorób otępiennych, osteoporozy, jaskry, POChP i astmy, choroby Parkinsona, a także choroby zakrzepowo-zatorowej.

Kto może zatem otrzymać darmowe leki 75+ i na jakich warunkach?

1) Osoba, która ukończyła 75. rok życia
Podstawą uzyskania dostępu do bezpłatnych leków jest spełnienie z góry ustalonego w programie kryterium wieku. Pacjenci, którzy ukończyli 75 lat (decyduje dokładna data urodzenia seniora), nabywają prawo do otrzymywania bezpłatnych leków. Wiek weryfikowany jest na podstawie okazanego dokumentu zawierającego numer PESEL lub datę urodzenia (w przypadku osób nie posiadających numeru PESEL).
2) Przepisany lek musi być zawarty w wykazie bezpłatnych leków
Aby skorzystać z darmowych farmaceutyków, potrzebny lek koniecznie musi znajdować się w wykazie bezpłatnych leków umieszczanym i aktualizowanym co dwa miesiące na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia (część D obwieszczenia refundacyjnego). Aktualnie lista bezpłatnych leków dla seniorów zgodnie z obwieszczeniem Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2017 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zawiera 1656 pozycji, które opisują jakie leki (nazwa, postać, dawka), zawierające określoną substancje czynną przysługują bezpłatnie w ramach programu „Leki 75+”.
3) Pacjent musi posiadać wskazanie (schorzenie) objęte refundacją
Darmowe leki 75+ refundowane są tylko pacjentom, którzy mają określone schorzenia (zakres wskazań objętych refundacją) – wykazane w części A1 obwieszczenia refundacyjnego. Przykładowo senior, który ma otrzymać preparat o nazwie Pradaxa lub Xarelto (leki o działaniu przeciwzakrzepowym) musi mieć zdiagnozowaną zakrzepicę żył głębokich lub zatorowość płucną, w innym przypadku nie otrzyma leku bezpłatnie.
4) na recepcie w polu „kod uprawnień dodatkowych” musi zostać umieszczona litera „S”
Leki 75+ przepisywane są na aktualnie obowiązujących wzorach recept, a odpłatność za leki oznaczana jest w ten sam sposób, jak w przypadku wystawiania leków na zasadach ogólnych. Recepta różni się tylko tym, że w polu „kod uprawnień dodatkowych” musi zostać wpisana litera „S”.

Kto jest uprawniony do wystawiania recept na bezpłatne leki 75+?

– Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, do którego senior zapisał się (lekarz POZ, do którego została złożona deklaracja wyboru),
– Pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej, do której została złożona deklaracja wyboru przez pacjenta 75+,
– Lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu, który zaprzestał jego wykonywania, wystawiający receptę dla siebie lub rodziny.
Jak widać w programie krąg osób, które mogą przepisać bezpłatne leki 75+ został ściśle określony. Co zatem zrobić, jeżeli leki, które mogą być wypisane bezpłatnie, zalecił lekarz specjalista?
Jeżeli lekarz specjalista np. kardiolog lub geriatra leczy seniora farmaceutykami, które przysługują za darmo w ramach programu „Leki 75+”, może przekazać lekarzowi POZ pisemną informację dotyczącą zdiagnozowanego u pacjenta schorzenia i zalecanego dalszego leczenia. Lekarz POZ na podstawie otrzymanej dokumentacji zadecyduje, czy wystawić receptę na sugerowane leki bezpłatnie.
Projekt „Leki 75+” funkcjonuje już od ponad dwóch lat, a z każdym nowym obwieszczeniem lista przysługujących bezpłatnie leków poszerza się. Według zapowiedzi Ministerstwa Zdrowia budżet przeznaczany na bezpłatne leki dla seniorów z roku na rok będzie się powiększać, zapewniając tym samym coraz szerszy dostęp do darmowych leków seniorom.

Zapraszamy do sprawdzenia czy interesujący Państwa lek można otrzymać bezpłatnie poprzez odznaczenie pola Tylko leki w programie 75+ w naszej wyszukiwarce http://ceneolek.pl/wyszukiwarka/

Redakcja pacjentinfo.pl

Dieta i aktywność fizyczna w aktywnej fazie leczenia raka

Czasy, gdy pacjentom w trakcie leczenia onkologicznego zalecano leżenie w łóżku dawno minęły – mówią zgodnie lekarze …

COVID-19 obecnie: czy będą nowe szczepionki?

Firmy pracują nad preparatami przeciwko nowym wariantom koronawirusa. Według FDA mają one uwzględniać nowe typu szczepu …

Apetyt na kawę służy zdrowej starości

Co piąty mieszkaniec Unii Europejskiej ma 65 lat i więcej. Oznacza to, że niemal 100 milinów ludzi na naszym kontynencie …