Tag: radiologia

Rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa oraz RTG są to tzw. badania obrazowe, które pozwalają wykryć różnorakie zmiany powstające wewnątrz organizmu. Każde z tych badań posiada swoje wady i zalety. Tym samym nie da się jednoznacznie określić, która z wymienionych technik diagnostyki obrazowej jest najlepsza, ponieważ w zależności od wskazań i przeciwwskazań indywidualnych dla każdego pacjenta różne badania będą zalecane. Warto jednak wiedzieć, jakie są ich cechy i czego możemy się spodziewać udając się na takie badanie. Pamiętajmy, że finalnym elementem każdego z badań jest opis wykonany prze lekarza specjalistę radiologii.

RTG – zdjęcie rentgenowskie:

Tradycyjne RTG potocznie nazywane rentgenem jest najbardziej popularne i znane większości z nas. Ta bardzo stara już metoda polega na prześwietlaniu poszczególnych części ciała wiązkami promieniowania rentgenowskiego (promieniowania X). W wyniku tego badania powstaje dwuwymiarowy obraz, który jest widoczny na tzw. kliszy RTG. Patrząc na takie zdjęcie widać wyraźne przejaśnienia i zaciemnienia. Im jaśniejsze obszary na kliszy, tym więcej promieniowania wniknęło w prześwietlaną tkankę. Dla przykładu kości mają znacznie większą zdolność pochłaniania promieniowania rentgenowskiego niż otaczające je tkanki miękkie, dlatego też na kliszy zauważalne są one jako wyraźne przejaśnienia.

RTG jest popularną, od dawna stosowaną techniką diagnostyczną w medycynie. Zdjęcia RTG najczęściej wykonuje się w celu szybkiej oceny stanu układu kostnego oraz klatki piersiowej osoby poddanej badaniu. Lekarze nierzadko zlecają badanie rentgenowskie w przypadku podejrzenia złamania lub zmian w obrębie płuc. Zaletami tradycyjnego RTG jest łatwość jego wykonania, ogólnodostępność oraz niski koszt w porównaniu z innymi badaniami obrazowymi. Natomiast największą wadą tej techniki jest to, że nie pozostaje ona obojętna dla zdrowia, ponieważ promieniowanie X jest uważane za potencjalny czynnik rakotwórczy. Z tego też powodu badania nie mogą wykonywać zbyt często, nie mogą być też stosowane u kobiet w ciąży. Mimo, że badanie RTG bywa bardzo pomocne, ma ograniczone możliwości diagnostyczne. Dlatego w wielu przypadkach klasyczna rentgenodiagnostyka została wyparta przez nowocześniejsze metody.

Tomografia komputerowa:

Kolejnym badaniem obrazowym jest tomografia komputerowa (TK, CT), w której podobnie jak w przypadku RTG wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie przez co również i tutaj nie jest wskazane zbyt częste jego powtarzanie. Co więcej badania te różnią się między sobą użytą dawką promieniowania, gdyż w tomografii jest ono znacznie wyższe, co przekłada się bezpośrednio na jakość uzyskanego obrazu, który jest znacznie dokładniejszy w porównaniu z tradycyjnym RTG. Poza tym TK pozwala na wykonanie wielu zdjęć w różnych płaszczyznach i warstwach za pomocą precyzyjnej wiązki promieni rentgenowskich, przez co fotografowaną część ciała można zobaczyć nie tylko w technice 2D, ale także w 3D. Tomografia komputerowa umożliwia uzyskanie bardzo precyzyjnych obrazów z wnętrza ciała. Niejednokrotnie użycie tej technik zalecane jest w nagłych przypadkach, kiedy to istnieje podejrzenie poważnych urazów głowy, klatki piersiowej, jamy brzusznej, czy miednicy małej. Badanie to świetnie uwidacznia wszelkie urazy kostne, krwotoki różnych narządów ciała, a także zmiany nowotworowe. Podczas badania tomografii komputerowej często pojawia się konieczność (ta decyzja należy do lekarza kierującego a ostateczna do lekarza radiologa) wyraźniejszego uwidocznienia ewentualnych zmian w organizmie i dlatego wykonuje się je z kontrastem. Jeśli mamy być poddani badaniu tomografii komputerowej powinniśmy:

– ostatni posiłek spożyć co najmniej 6 godzin przed badaniem TK,
– być odpowiednio nawodnionym przed badaniem
– posiadać oznaczenie poziomu kreatyniny w surowicy, konieczne w wypadku podawania jodowego środka kontrastowego.

Podobnie jak w przypadku badania RTG ciąża pacjentki jest bezwzględnym przeciwskazaniem do wykonania badania.

Rezonans magnetyczny:

Jednym z najdokładniejszym badań obrazowych jest rezonans magnetyczny (MRI), który wykorzystuje działanie pola magnetycznego. Badanie to jest całkowicie bezpieczne dla naszego organizmu, jednak i tutaj istnieje kilka znaczących przeciwwskazań do jego wykonania. Bezwzględnie nie wykonuje się MRI u osób, które mają wszczepiony rozrusznik serca, implanty ślimakowe, metalowe implanty ortopedyczne, oraz jakiekolwiek metale w ciele, które są ferromagnetykami. Jest to spowodowane faktem, że pacjent podczas badania jest poddawany silnemu polu magnetycznemu.

Rezonans magnetyczny może być stosowany w diagnozowaniu schorzeń układu nerwowego, będąc niezastąpiony w diagnostyce stwardnienia rozsianego, ognisk padaczki. Za pomocą rezonansu diagnozuje się patologie kręgosłupa, jamy brzusznej, procesy chorobowe mających miejsce w tkankach miękkich, mięśniach, stawach i ścięgnach. MRI jest idealnym badaniem, jeśli wiadomo czego tak naprawdę i w jakim miejscu naszego ciała chcemy szukać. Dlatego jest stosowany zazwyczaj jako element diagnostyki pogłębionej, dopiero wtedy, gdy inne metody diagnostyki (np. USG) nie pokażą w dość dokładny sposób zmienionego chorobowo miejsca. Największą zaleta badania jest brak promieniowania dla pacjenta, co pozwala wykonywać tę technikę, praktycznie bez żadnej szkody dla pacjenta. Samo badanie nie wymaga zazwyczaj specjalnego przygotowania. Niemniej jednak również badanie rezonansem może wymagać podawania środka kontrastowego, co jest dodatkowym obciążeniem.

Wadami rezonansu jest przede wszystkim stosunkowo wysoki koszt samego badania, choć na skutek upowszechnienia tej metody cena jednego badania systematycznie spada. Uciążliwością jest, że MRI w niektórych przypadkach jest dość długim badaniem, trwającym nawet kilkadziesiąt minut, podczas których pacjent musi pozostawać w bezruchu.

Podsumowując każde z wymienionych wyżej badań diagnostycznych ma swoje zastosowanie w medycynie. Wydaje się, że obecnie rozwój medycyny powoduje, że zawężać będzie się liczba przypadków w których postępowaniem z wyboru będzie wykonywanie klasycznego RTG na rzecz badań tomografii komputerowej a przede wszystkim bezpiecznego z racji braku promieniowania rezonansu magnetycznego.

Zespół redakcyjny pacjentinfo.pl

Artykuł powstał na podstawie informacji ogólnodostępnych. Nie zastępuje konsultacji lekarskich i nie jest poradnikiem samodzielnego leczenia.