Kategoria: PRZEWODNIK PACJENTA

PRZEWODNIK PACJENTA • • • • • • By Redakcja 0 Comments

Jak przygotować się do badań?

USG jamy brzusznej należy robić na czczo, a w dniu, gdy wybieramy się na mammografię nie należy stosować balsamu w okolicach górnej połowy ciała. Przeczytaj, jak odpowiednio przygotować się do różnego typu badań.

40 do 50 proc. zachorowań na nowotwory można było by uniknąć, gdybyśmy bardziej dbali o swoje zdrowie. Jeśli nadal zastanawiasz się czy zrobić badania profilaktyczne – dłużej już nie zwlekaj. Zapisz się na wizytę i przeczytaj jak się przygotować do badań.

– 70 proc. pacjentów onkologicznych przychodzi  do lekarza, gdy choroba jest już w zaawansowanym stadium, a wtedy komórki rakowe są rozsiane w innych częściach ciała – mówi dr Janusz Meder, kierownik Oddziału Zachowawczego w Klinice Nowotworów Układu Chłonnego Centrom Onkologii w Warszawie. – Szkoda, że nadal nie doceniamy siły badań profilaktycznych. Warto, by kobiety pamiętały o tym, że dzięki cytologii raka szyjki macicy można wykryć nawet we wczesnym stadium rozwoju.  Dzięki temu można zdiagnozować nawet niewielkie nieprawidłowości zachodzące w szyjce macicy, a takie wczesne zmiany, można całkowicie wyleczyć.

Dr Meder podkreśla, że niedoceniana jest także kolonoskopia, którą powinny zrobić wszystkie osoby po 50 roku życia oraz wszyscy, którzy ukończyli 40 lat i mają co najmniej jednego krewnego pierwszego stopnia z rozpoznaniem raka jelita grubego.

– Podczas kolonoskopii można  wyciąć polipy, w których nierzadko stwierdza się stany przedrakowe – mówi dr Meder –  Usunięcie polipów sprawia, że rak jelita się nie rozwinie dzięki czemu zachowamy zdrowie, a często i życie.

Najwyższa Izba Kontroli publikowała raport dotyczącego tego jak zapobiegać i leczyć nowotwory. Z danych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wynika np., że co prawda liczba zachorowań na nowotwory złośliwe jest w Polsce niższa niż w większości krajów europejskich, jednak umieralność dużo wyższa. Oznacza to, że chorujemy rzadziej, ale jeśli już zachorujemy to częściej umieramy.

Jak przygotować się do badań?

CYTOLOGIA

Badanie cytologiczne (inaczej wymaz lub rozmaz cytologiczny) to jedno z podstawowych badań ginekologicznych. To prosta, bezpieczna i skuteczna metoda profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy. Pozwala na ocenę stanu szyjki macicy oraz wykrycie niepokojących zmian lub nieprawidłowości. Badanie jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut.

Zasady przygotowania do badania:

  • Na badanie nie należy zgłaszać się podczas menstruacji (krwawienia miesięcznego),
  • Badanie najlepiej wykonać jest około połowy cyklu miesiączkowego, najwcześniej 4 dni po ustaniu krwawienia i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnej miesiączki (pierwszy dzień cyklu to pierwszy dzień krwawienia miesiączkowego),
  • Na 3-4 dni przed badaniem należy odstawić wszelkie leki stosowane dopochwowo,
  • Na 4 dni przed badaniem nie należy stosować leków/preparatów dopochwowych, tamponów ani irygacji (płukania pochwy),
  • Co najmniej 24 h przed badaniem należy powstrzymać się od stosunków płciowych,
  • 24 godziny przed badaniem cytologicznym nie należy poddawać się badaniu ginekologicznemu, przezpochwowemu badaniu USG oraz pobieraniu posiewów ani wymazów z kanału szyjki macicy,
  • W przypadku wystąpienia stanu zapalnego narządu rodnego (mogą o tym świadczyć m.in. upławy), należy najpierw wyleczyć stan zapalny i dopiero zgłosić się na badanie,
  • Należy również odczekać co najmniej 1 dzień po badaniu ginekologicznym lub USG transwaginalnym,
  • W dniu badania nie należy wykonywać irygacji (płukania pochwy).

Przed wizytą u lekarza dobrze jest przypomnieć sobie datę ostatniej miesiączki, wyliczyć długość trwania cyklu oraz przygotować informacje o stosowaniu ewentualnych leków oraz antykoncepcji (dobrze, jeśli znamy nazwy), przebytych i przewlekłych chorobach, ciążach oraz porodach.

GASTROSKOPIA

Gastroskopia pozwala lekarzowi na bezpośrednie oglądanie śluzówki żołądka, odźwiernika i dwunastnicy. Badanie przeprowadza się przy użyciu endoskopu, czyli elastycznej rurki z torami wizyjnymi pozwalającymi na przedstawienie obrazu z przewodu pokarmowego na kolorowym monitorze. Ważną zaletą endoskopu jest możliwość w toku jednego zabiegu ocenienia stanu śluzówki, jak i pobrania do dalszego badania wycinka tkanki budzącej podejrzenie zmian chorobowych.

Zasady przygotowania do badania:

  • Pacjent ma być na czczo. Na 8 godzin przed badaniem nie należy nic jeść,
  • Na 4 godziny przed badaniem nie należy nic pić, palić papierosów, żuć gumy,
  • Osoby z chorobami wymagającymi stałego, regularnego przyjmowania leków (np. nadciśnienie tętnicze, choroby serca, padaczka i inne) w dniu badania powinny zażyć poranną dawkę leku popijając niewielką ilością wody,
  • Osoby chorujące na cukrzycę powinny skonsultować z lekarzem sposób przygotowania do badania oraz poinformować o cukrzycy lekarza kierującego przed wystawieniem skierowania i personel pracowni niezwłocznie po zgłoszeniu się na badanie,
  • Osoby przyjmujące leki obniżające krzepliwość krwi (np. acenocumarol, sintrom, ticlid, plavix lub aspiryna, acard, acesan i inne) powinny o tym poinformować lekarza wykonującego badanie,
  • Kobiety ciężarne i matki karmiące piersią powinny skonsultować z lekarzem sposób przygotowania do badania,
  • U pacjentów obciążonych ryzykiem, w tym u osób ze sztucznymi zastawkami serca, po przebytym zapaleniu wsierdzia, z protezą naczyniową lub ze znacznie obniżoną liczbą krwinek białych bezpośrednio przed badaniem może być niezbędne podanie antybiotyku. Decyzję o konieczności i sposobie podania antybiotyku podejmuje lekarz kierujący na badanie,
  • Badanie nie może być wykonane bez pisemnej zgody pacjenta. Przed badaniem należy wyjąć protezy zębowe,
  • Przed wprowadzeniem endoskopu lekarz bądź pielęgniarka znieczula gardło poprzez użycie odpowiedniego środka znieczulającego w sprayu. Złagodzenie nieprzyjemnych objawów występujących podczas badania ułatwia skupienie się na spokojnym, głębokim oddychaniu. Właściwy rytm oddechu sprawia, że badanie jest łatwiejsze do zniesienia dla pacjenta i pozwala lekarzowi na dokładniejsze zbadanie przewodu pokarmowego.

Po badaniu:

  • Przez dwie godziny po badaniu nie należy jeść, pić oraz palić.
  • Jeśli zastosowane były środki znieczulające i/lub nasenne, przeciwwskazane jest prowadzenie pojazdów przez kilka godzin po badaniu.

Zalecane jest przyniesienie i pokazanie lekarzowi przed badaniem posiadanej dokumentacji medycznej np. kart wypisowych ze szpitala, opisów poprzednio wykonanych badań endoskopowych, EKG, echokardiografia. Pacjenci powinni znać nazwy i dawki przyjmowanych leków.

Jeśli badanie zostanie wykonane w znieczuleniu ogólnym, pacjent pozostanie krótki czas na obserwacji, następnie może udać się do domu pod opieką osoby dorosłej. W rzadkich przypadkach może zaistnieć konieczność dłuższej obserwacji. Przez 12 godzin po zabiegu nie wolno prowadzić pojazdów mechanicznych i spożywać alkoholu.

KOLONOSKOPIA

Badanie polega na wprowadzeniu przez odbyt specjalnego wziernika i obejrzeniu całego jelita grubego. Do tego celu służy giętki instrument zwany kolonoskopem, długości od 130 do 200 cm. Tory wizyjne znajdujące się we wzierniku pozwalają na przedstawienie obrazu z wnętrza przewodu pokarmowego w odpowiednim powiększeniu na kolorowym monitorze. Badanie ma na celu ocenę powierzchni błony śluzowej jelita grubego. Przy użyciu dodatkowych instrumentów istnieje możliwość pobrania wycinków śluzówki do badania histopatologicznego i wykonania zabiegów endoskopowych, które często umożliwiają pacjentowi uniknięcie operacji chirurgicznej.

Przygotowanie do kolonoskopii polega na oczyszczeniu jelita grubego. W tym celu 24-48 godzin przed badaniem należy stosować dietę płynną oraz w przededniu badania stosuje się doustne leki przeczyszczające (makrogole lub fosforany). Niektóre ośrodki stosują także wlewki doodbytnicze (tzw. hegary) podczas przygotowania do badania.

Każda pracownia endoskopowa wykonująca kolonoskopię przekazuje pacjentom wytyczne na temat schematu przygotowania się do badania.

Zasady przygotowania do badania:

  • Osoby z chorobami wymagającymi stałego, regularnego przyjmowania leków (np. nadciśnienie tętnicze, choroby serca, padaczka i inne) w dniu badania powinny zażyć poranną dawkę leku popijając niewielką ilością wody,
  • Osoby chorujące na cukrzycę powinny skonsultować z lekarzem sposób przygotowania do badania oraz poinformować o cukrzycy lekarza kierującego przed wystawieniem skierowania i personel pracowni niezwłocznie po zgłoszeniu się na badanie,
  • Osoby przyjmujące leki obniżające krzepliwość krwi (np. acenocumarol, sintrom, ticlid, plavix lub aspiryna, acard, acesan i inne) powinny przerwać ich stosowanie na 7 dni przed badaniem, należy to jednak wcześniej skonsultować z lekarzem prowadzącym. Niekiedy może zachodzić konieczność zmiany leczenia na heparynę niskocząsteczkową podawaną podskórnie np. Clexane, Fraxiparine,
  • Kobiety ciężarne i matki karmiące piersią powinny skonsultować z lekarzem prowadzącym sposób przygotowania do badania.

Warto przynieść i pokazać lekarzowi przed badaniem posiadanej dokumentacji medycznej np. kart wypisowych ze szpitala, opisów poprzednio wykonanych badań endoskopowych, EKG, echokardiografia oraz aktualnych wyników badań laboratoryjnych np. morfologii, poziomu elektrolitów, układu krzepnięcia, grupy krwi. Pacjenci powinni dokładnie znać nazwy i dawki przyjmowanych leków lub posiadać ich spis.

Jeżeli ktoś otrzymał środki uspokajające, pozostaje pod obserwacją zwykle przez 1-2 godziny. Będzie potrzebować kogoś, kto odwiezie go do domu po zabiegu. Jeżeli nie pamiętasz instrukcji, które lekarz przekazał Ci po badaniu, skontaktuj się z nim następnego dnia.

Jeśli badanie zostanie wykonane w znieczuleniu ogólnym, pacjent pozostaje krótki czas na obserwacji, następnie może udać się do domu pod opieką osoby dorosłej. W rzadkich przypadkach może zaistnieć konieczność dłuższej obserwacji. Przez 12 godzin po zabiegu nie wolno prowadzić pojazdów mechanicznych i spożywać alkoholu.

Na badanie w znieczuleniu należy zgłaszać się z osobą towarzyszącą.

Po badaniu:

  • Można odczuwać wzdęcia i kurcze powodowane przez powietrze wprowadzone do jelita podczas badania. Uczucie to mija po oddaniu wiatrów.
  • Można odżywiać się i powrócić do normalnej aktywności życiowej tego samego dnia.
  • Nie powinno się prowadzić samochodu lub innych urządzeń w dniu badania, gdyż środki uspokajające mogą upośledzać odruchy.

MAMMOGRAFIA

Badanie mammograficzne jest metodą obrazowego badania piersi pozwalającą na wczesnego wykrywania nieprawidłowości.

Zasady przygotowania do badania:

  • Dobrze, by pacjentki miesiączkujące zgłaszały się na badanie w I fazie cyklu miesiączkowego (najlepiej pomiędzy 5 a 12 dniem cyklu), gdyż piersi są wówczas mniej wrażliwe na dotyk, a badanie nie powoduje dyskomfortu,
  • W dniu badania nie należy stosować kosmetyków (dezodorant, talk, krem, balsam do ciała, perfumy) w okolicach pach i górnej połowy ciała, ponieważ mogą one spowodować zmiany obrazu mammograficznego, a w konsekwencji spowodować konieczność wykonania ponownego badania,
  • Warto zwrócić uwagę, aby w dniu badania założyć wygodną odzież, którą łatwo jest zdjąć oraz zrezygnować z ozdób i biżuterii (łańcuszki, kolczyki),
  • Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem, wcześniejszymi wynikami (zdjęcia mammograficzne i odpisy), o ile były wykonywane, jak również dowodem tożsamości,
  • Należy zgłaszać się na badanie z kilkuminutowym wyprzedzeniem, gdyż przed badaniem pacjentki są proszone o wypełnienie kwestionariusza (warto pamiętać o zabraniu ze sobą okularów, jeżeli jest taka konieczność).
  • Do badania pacjentka rozbiera się do połowy. Zdjęcie rentgenowskie wykonuje się w dwóch podstawowych projekcjach: góra-dół oraz boczne; pacjentka pozostaje w pozycji stojącej.

Badana pierś jest uciśnięta między podstawką z kasetą rentgenowską a plastikową płytą kompresyjną. Projekcję boczną wykonuje się celem uwidocznienia zmian leżących głęboko w gruczole, zwłaszcza blisko ściany klatki piersiowej, tj. zmian trudnych do wykrycia badaniem palpacyjnym.

Należy zgłosić wykonującemu badanie przed badaniem:

  • ciąża;
  • wyniki innych badań: USG sutków, mammografia;
  • badania radiologiczne – wykonywane w ciągu ostatnich kilku miesięcy;
  • urazy sutka i jego okolicy.

USG DRÓG MOCZOWYCH

Ultrasonografię dróg moczowych należy wykonywać po wypełnieniu pęcherza moczowego, co poprawia warunki badania i pozwala na dokładną obserwację pęcherza moczowego, narządu rodnego u kobiet oraz gruczołu krokowego u mężczyzn.

W tym badaniu ocenia się narządy, umieszczając głowicę na skórze tułowia, po uprzednim zwilżeniu jej żelem do badania. Osoba badana zwykle leży w pozycji zgodnej z instrukcjami badającego lekarza (w trakcie typowego badania na ogół w kilku różnych pozycjach). Badanie trwa od kilku do kilkunastu minut.

Zasady przygotowania do badania:

  • Dzień przed wykonaniem badania zaleca się dietę lekkostrawną z wyłączeniem warzyw, owoców, ciemnego pieczywa oraz ziaren. Ponadto wskazane jest przyjmowanie Espumisanu 3×2 kapsułki w celu usunięcia nadmiaru gazów z przewodzie pokarmowym,
  • Minimum 6 godzin przed badaniem nie należy spożywać żadnych pokarmów, pić płynów gazowanych i słodzonych (można pić wodę niegazowaną), palić tytoniu, żuć gumy, jeść cukierków itp.,
  • Na dwie godziny przed badaniem należy wypić ok. 1-1,5 litra niegazowanej wody i nie oddawać moczu,
  • Lekarzowi wykonującemu badanie należy przedstawić wyniki wcześniej wykonanych badań USG i innych badań obrazowych.

USG JAMY BRZUSZNEJ

Ultrasonografię jamy brzusznej należy wykonywać na czczo.

Zasady przygotowania do badania:

  • Dzień przed wykonaniem badania zaleca się dietę lekkostrawną z wyłączeniem warzyw, owoców, ciemnego pieczywa oraz ziaren. Ponadto wskazane jest przyjmowanie Espumisanu 3×2 kapsułki w celu usunięcia nadmiaru gazów z przewodzie pokarmowym,
  • Minimum 6 godzin przed badaniem nie należy spożywać żadnych pokarmów, pić płynów gazowanych i słodzonych (można pić wodę niegazowaną), palić tytoniu, żuć gumy, jeść cukierków itp.,
  • Lekarzowi wykonującemu badanie należy przedstawić wyniki wcześniej wykonanych badań USG i innych badań obrazowych.

BADANIE PET/CT

PET/CT (pozytonowa tomografia emisyjna połączona z tomografią komputerową) pozwala na wykonanie szybko i dokładnie badania całego ciała pacjenta.

Skojarzenie metod PET (obrazującego aktywność procesów życiowych) i CT (obrazy anatomiczne) umożliwia wykrywanie patologii na poziomie drobnych zmian, co ma szczególne znaczenie dla identyfikacji zmian nowotworowych.

Zasady przygotowania do badania:

  • Na 5 godzin przed zgłoszeniem się na badanie pacjent pozostaje na czczo, dozwolone jest picie tylko niegazowanej wody mineralnej,
  • W dniu poprzedzającym badanie nie wolno palić papierosów, pić napojów słodzonych, gazowanych i zawierających kofeinę (np. kawy, coli, herbaty itp.). Wskazane jest picie wody mineralnej,
  • W dniu poprzedzającym badanie należy unikać znacznego wysiłku fizycznego,
  • W dniu badania pacjent powinien zażyć leki, które  przyjmuje na stałe (lub mieć je przy sobie),
  • Na badanie należy zarezerwować około 3 do 5 godzin, z uwagi na dostawy izotopu z zewnątrz i inne okoliczności –  sama procedura badania trwa 1,5 do 2h,
  • U pacjentek w wieku rozrodczym istnieje możliwość wykonania testu ciążowego,
  • W trakcie badania pacjent nie może mieć przy sobie  metalowych przedmiotów (biżuterii, protez wyjmowanych, usztywnianych biustonoszy, klamry pasków, spinek, zapinek, monet),

Przez  6 godzin po badaniu należy unikać kontaktu z dziećmi i kobietami w ciąży.

Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska (zdrowie.pap.pl)

Źródło grafiki: www.pixabay.com

PRZEWODNIK PACJENTA ZDROWIE • By Redakcja 0 Comments

Zostań dawcą narządów – podaruj życie

Pierwszy udany przeszczep w Polsce został dokonany 26 stycznia 1966 r. przez lekarzy
z I Kliniki Chirurgicznej Akademii Medycznej w Warszawie. Dokonano wówczas przeszczepu nerki. Co roku w rocznicę tego wydarzenia obchodzony jest Ogólnopolski Dzień Transplantacji. Od czasu pierwszego przeszczepu minęło już wiele lat, wydawać by się mogło, że temat ten jest już dostatecznie zgłębiony, a większość Polaków aprobuje tę dziedzinę medycyny. Jednak wciąż liczba oczekujących na przeszczep jest większa niż rzeczywista liczba dawców.

 

Transplantacja, czyli inaczej przeszczep narządów, to skuteczna, bezpieczna i niejednokrotnie jedyna metoda ratowania życia ludzi, u których występuje skrajna niewydolność narządów. Polega na przeszczepieniu: organu w całości lub w części, tkanki lub komórek z jednego ciała (dawcy) do innego (biorcy). W Polsce najczęściej organy pobierane są od osób zmarłych, jednak możliwe jest, aby dawcą niektórych organów została osoba żywa – tylko pod warunkiem, że wyrazi na to zgodę, a przeszczep nie spowoduje zagrożenia jej życia i zdrowia.

Obecnie przeszczepienie narządów jest powszechną metodą ratowania życia. Niestety zgodnie ze statystykami w Polsce wciąż liczba przeszczepów jest mniejsza niż w innych krajach Unii Europejskiej. Według danych Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji Poltransplant w 2017 roku dokonano 1531 przeszczepów narządów od zmarłych dawców (1004 – nerka, 41 – nerka + trzustka, 349 – wątroba, 98 – serce, 39 – płuco). Polska zajmuje 17 miejsce (na 28 krajów UE ) pod względem liczby wykonanych przeszczepów od zmarłych dawców. Taki stan rzeczy może wskazywać, iż Polacy nie mają dostatecznej wiedzy na temat transplantacji, nadal mają obawy przed podjęciem decyzji o oddaniu narządów. Niewątpliwie decyzja ta nie jest łatwa, i nie można jej podjąć pochopnie.

 

Transplantacja a prawo.

Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawnymi dotyczącymi transplantacji funkcjonuje „zgoda domniemana”, w myśl której lekarze zawsze mogą pobrać narządy i tkanki do przeszczepu od zmarłego, jeśli za życia nie zgłosił on sprzeciwu w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów (osobiście, listownie lub przez formularz dostępny na stronie internetowej Poltransplantu). Moc prawną ma także noszone przy sobie własnoręcznie podpisane oświadczenie sprzeciwu lub oświadczenie ustne, złożone w obecności dwóch świadków, pisemnie przez nich potwierdzone. Jednak w praktyce lekarz, który opiekował się osobą zmarłą zawsze pyta rodzinę o wolę zmarłego. Najczęściej jednak bliscy nie znają odpowiedzi na to pytanie, a w obliczu bólu i cierpienia nie zgadzają się na pobranie narządów. Pojawiają się u nich wątpliwości, czy na pewno zrobiono wszystko, aby uratować najbliższą im osobę, jak również nie chcą aby bezczeszczono ciało po śmierci. Obawy te, które wynikają z przeżywania w danej sytuacji silnych emocji są zrozumiałe. Jednak prawo transplantacyjne gwarantuje, że pobranie narządów może nastąpić tylko i wyłącznie od osoby, u której zostały podjęte wszelkie możliwe działania ratujące jej życie, a komisja lekarska składająca się z wielu specjalistów jednogłośnie, bez żadnych wątpliwości stwierdziła śmierć mózgu (śmierć mózgu – stan, w którym na skutek zatrzymania krążenia doszło do nieodwracalnych zmian w mózgu, takiej osobie nie można już przywrócić życia). Nie pozostawia wątpliwości także, że proces pobierania narządów ze zwłok odbywa się z pełnym poszanowaniem osoby zmarłej, a jej ciało zostaje przygotowane do pochówku w taki sposób, że nawet pożegnanie ze zmarłym przy otwartej trumnie jest możliwe. Polskie prawo zdecydowanie stoi na straży godnego traktowania ciała ludzkiego, również po śmierci!

 

Świadoma zgoda

To czy zechcemy zostać dawcami narządów jest naszą indywidualną decyzją. Decyzją trudną, o której warto porozmawiać z najbliższymi. Według badań prowadzonych przez Centrum Badań Opinii Społecznej (CBOS) na temat postaw wobec transplantacji narządów zaledwie 25% badanych podzieliło się opinią na temat przekazania swoich narządów po śmierci z rodziną. Rozmowa z bliskimi jest kluczowa, ponieważ nadal duży odsetek odstąpień od pobrania narządów wynika z tzw. braku autoryzacji, na który składa się przede wszystkim sprzeciw bliskich zmarłego. Odmowa na pobranie narządów bardzo często wynika z tego, że rodzina nie znając woli zmarłego, ma obiekcje przed podejmowaniem decyzji w czyimś imieniu. Aby nie zostawiać bliskich z trudną decyzją na wypadek nieszczęśliwego zdarzenia, warto porozmawiać i przedstawić im swoje stanowisko w tej sprawie. Wątpliwości zostaną rozwiane także w sytuacji, gdy będziemy nosić przy sobie wypełnione oświadczenie woli wyrażające zgodę na pobranie po śmierci komórek, tkanek i narządów do przeszczepu (oświadczenie dostępne jest np. na stronie internetowej Poltransplant).

Dawcą, jak już zostało wspomniane, może zostać także osoba żywa. Prawo zastrzega jednak, że w takiej sytuacji można być dawcą „na rzecz krewnego w linii prostej, rodzeństwa, osoby przysposobionej lub małżonka oraz, (), na rzecz innej osoby, jeżeli uzasadniają to szczególne względy osobiste”. Od żywego dawcy mogą zostać pobrane np. nerka, segment wątroby czy szpik kostny. W przypadku przeszczepu szpiku lub innych komórek lub tkanek regenerujących się można zostać dawcą również na rzecz innej niż wymienione wyżej osoby. Dawca przed pobraniem narządów musi przejść niezbędne badania, które pozwolą ustalić czy zabieg nie będzie stanowił zagrożenia dla jego stanu zdrowia.

Warto rozważyć możliwość oddania „części siebie” i zostania dawcą już za życia. Jedną z możliwości jest oddanie komórek macierzystych szpiku. W 80% przypadków pobranie komórek macierzystych nie wymaga nawet hospitalizacji – pobierane są one z krwi obwodowej. Szpik może być także pobierany z talerza kości biodrowej (nie z rdzenia kręgowego!). Zabieg przeprowadzany jest wówczas w znieczuleniu ogólnym za pomocą specjalnej igły. Pobranie szpiku nie jest zatem bolesną procedurą, a może uratować komuś życie. Chęć podzielenia się swoimi komórkami macierzystymi można zgłosić np. za pośrednictwem strony internetowej Fundacji DKMS: Pokonajmy Nowotwory Krwi www.dkms.pl/pl/zostan-dawca.Wystarczy zamówić pakiet rejestracyjny do domu, pobrać wymaz i wraz z wypełnionym formularzem odesłać. Po wykonaniu tych czynności otrzymujemy kartę Potencjalnego Dawcy Szpiku, po której pozostaje już tylko czekać na telefon z informacja, że nasz bliźniak genetyczny potrzebuje naszej pomocy. Dopasowanie dawcy i biorcy jest jednak bardzo trudne, dlatego tak ważne jest, aby zgromadzić dużą liczbę potencjalnych dawców.

 

Miejmy świadomość, że oddając swoje narządy, tkanki bądź komórki podarujemy komuś najpiękniejszy dar – dar życia. To czy po śmierci chcemy pomóc zwykle obcym osobom i uszczęśliwić wiele rodzin zależy tylko od nas. Zastanówmy się, czy warto zabierać do grobu „coś” co nam już nie posłuży, a może uratować ludzkie życie? Pamiętajmy, że jeden dawca może ocalić życie czterem osobom, a kolejnym czterem wydłużyć!

Redakcja pacjentinfo.pl

PRZEWODNIK PACJENTA • By Redakcja 0 Comments

10 praw kobiet w ciąży

Kobieta w ciąży ma prawo:

1. Do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej.

Kobieta w okresie ciąży, porodu, połogu nie musi być ubezpieczona, żeby skorzystać ze swoich uprawnień w placówkach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Powinna być przyjęta po okazaniu zaświadczenia od lekarza prowadzącego ciążę lub lekarza pierwszego kontaktu wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość pacjentki i skierowaniem do lekarza, jeśli jest potrzebne.

– Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i przychodniach oznacza, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących – podkreśla Katarzyna Łodygowska, prowadzi firmę i bloga matkaprawnik.pl i dodaje, że to, czy kobieta musi czekać np.: w kolejce do rejestracji, zależy od wewnętrznych regulaminów danej lecznicy i życzliwości osób, które razem z nią stoją w tej kolejce.

2. Do wizyt lekarskich najpóźniej w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia w placówkach działających w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.

Ten przepis wszedł w życie w styczniu 2017 r. Kobiety w ciąży zostały dopisane do grona osób uprzywilejowanych. Co oznacza, że jeśli mają skierowanie do specjalisty np.: kardiologa, endokrynologa czy stomatologa, powinny być przyjęte tego samego dnia lub najpóźniej w ciągu 7 dni roboczych.

– Żeby skorzystać z tego uprawnienia trzeba mieć zaświadczenie o ciąży wystawione przez ginekologa lub na skierowaniu musi być zapisane, który to jest tydzień ciąży – mówi Katarzyna Łodygowska. – Jeśli to prawo nie jest przestrzegane, kobieta może złożyć skargę do kierownictwa placówki lub oddziału wojewódzkiego NFZ. Dodaje, że warto w takim piśmie zażądać wyznaczenia wizyty do lekarza o danej specjalności w ustawowym terminie i napisać, w jakim dniu i w którym okienku w rejestracji odmówiono wizyty.

3. Nieodpłatnej pomocy prawnej finansowanej przez państwo.

Takie prawo wprowadziła Ustawa o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, która weszła w życie 1 stycznia 2017 r. – Te uprawnienia dotyczą pomocy prawnej dla ciężarnych, ale w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych – podkreśla prawniczka.

Na stronie https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/nieodplatna-pomoc-prawna można znaleźć adresy ośrodków, w których udzielana jest darmowa pomoc prawna.

4. Do wsparcia psychologicznego.

W sytuacji niepowodzeń położniczych lub w przypadku urodzenia noworodka o bardzo małej masie urodzeniowej (poniżej 1500 gramów), skrajnie niedojrzałego lub z wadą wrodzoną, szpital jest zobowiązany do zapewnienia kobiecie opieki psychologa.

Jeśli kobieta jest w ciąży, ma obniżone samopoczucie, odczuwa skrajne emocje, w tym smutek i lęk, jest zmęczona, zniechęcona do aktywności, brak jej energii, czyli ma tzw. objawy depresyjne, może się zgłosić – bez skierowania – do poradni zdrowia psychicznego. Powinna być przyjęta (w ramach NFZ) w dniu zgłoszenia lub najpóźniej w ciągu 7 dni roboczych.

5. Do poradnictwa laktacyjnego.

Kobieta w szpitalu, po porodzie, ma prawo do instruktażu dotyczącego prawidłowego przystawienia noworodka do piersi oraz poznania zasad prawidłowej laktacji.

Instruktaż w zakresie prawidłowego karmienia piersią powinna przeprowadzić osoba, która sprawuje opiekę nad matką, czyli zwykle położna.

– Warto, by kobiety w szpitalu zgłaszały położnym czy lekarzowi na obchodzie, że mają problem z laktacją i proszą o pomoc. Wiele położnych może pokazać jak poprawić skuteczność karmienia piersią albo poprosić o pomoc doradcę laktacyjnego. Warto zdiagnozować problem, dlaczego karmienie nam nie wychodzi, bo po wyjściu ze szpitala, pozostaje nam skorzystanie z poradni laktacyjnych, w których wizyty są płatne – mówi Łodygowska. – Polecam też korzystać z pomocy położonych środowiskowych. Potrafią być nieocenioną pomocą nie tylko w kwestiach pielęgnacji noworodka, ale również wsparcia w trudnych chwilach połogu.

6. Do zaplanowania porodu.
Do tego służy „plan porodu”, czyli dokument określający na co kobieta zgadza się, czego oczekuje i jak wyobraża sobie poród. Plan porodu stanowi kanwę, którą modyfikuje rzeczywistość porodowa. Powinien zostać opracowany w ciąży z osobą prowadzącą ciążę, czyli ginekologiem lub położną.

– Plan porodu jest ważnym dokumentem. Powinien znaleźć się w dokumentacji medycznej. Jeśli nikt nie pyta ciężarnej o dołączenie planu porodu do dokumentacji, a zależy nam na tym, by personel wiedział czego oczekujemy od porodu i od personelu, wtedy pacjentka sama może go wręczyć i dopilnować, żeby znalazł się w dokumentacji – mówi Katarzyna Łodygowska. – Wiele szpitali ma własne wzory planu porodu do wypełnienia. Są udostępniane na stronie internetowej danej placówki. Dobrze, że są, ale czasami nie są wystarczająco szczegółowe.

W planie porodu kobieta może zaznaczyć np.:

  • że prosi o udzielenie pełnej, jasnej i zrozumiałej dla niej informacji o każdym planowanym zabiegu, zanim wyrazi na niego zgodę;
  • że, chce, by w przypadku zmiany osoby sprawującej nad nią opiekę, by ją o tym poinformowano;
  • że prosi o założenie wenflonu tylko w sytuacji tego wymagającej;
  • że chce omówić metody uśmierzania bólu porodowego dostępne w danym szpitalu;
  • że liczy na pomoc w znalezieniu najlepszej dla niej pozycji podczas całego porodu.

7. Do intymności.
Co znaczy, że podczas porodu może być tylko niezbędny personel. Na obecność studentów kobieta musi wyrazić zgodę. Gwarantuje jej to art. 22 ust. 2 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

– Wyjątkiem jest poród w szpitalu klinicznym tj. szpital trzeciego poziomu referencyjnego, stanowiący bazę naukowo-dydaktyczną dla uczelni medycznej. Jeśli kobieta rodzi w szpitalu klinicznym, wtedy zapis z ustawy o prawach pacjenta nie obowiązuje i kobieta nie może zakazać obecności studentów na sali porodowej – dodaje prawniczka.

8. Do przerw w pracy przy komputerze.

Od 1 maja 2017r. obowiązują nowe przepisy tj. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią. Wprowadzą one istotną zmianę dotyczącą między innymi sposobu wykonywania pracy kobiety w ciąży przy ekranie komputera. Oto obowiązujące zasady:

  1. Kobiety w ciąży mogą pracować w pozycji siedzącej przy obsłudze monitorów nie dłużej niż 50 minut w każdej godzinie pracy, przy zapewnieniu 10 minut przerwy. Przerwa wliczana jest do czasu pracy.
  2. Prace na stanowiskach z monitorami ekranowymi, w łącznym czasie nie powinny przekroczyć 8 godzin na dobę.

9. Do obecności bliskiej osoby zarówno w trakcie porodu, jak i w gabinecie lekarskim przy przyjęciu do szpitala.

Przez osobę bliską rozumie się małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta. Może to być: partner, mąż, doula lub jakakolwiek inna osoba przez wskazana przez ciężarną.

– Wyproszenie takiej osoby z sali na czas np. założenia wenflonu, przebicia pęcherza płodowego powinno odbyć się za zgodą kobiety lub na jej życzenie – podkreśla Łodygowska. – Lekarz lub inna osoba wykonująca zawód medyczny ma prawo nie zgodzić się na obecność osoby bliskiej tylko i wyłącznie z dwóch powodów: w przypadku istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjenta. Gdy lekarz, pielęgniarka czy położna odmówią obecności osoby bliskiej, należy to odnotować w dokumentacji medycznej.

Wizyta osoby bliskiej na sali przedporodowej, oddziale patologii ciąży czy oddziale, na którym kobieta leży po porodzie powinna się odbywać w godzinach wyznaczonych przez szpital.

10. Prawo do prowadzenia ciąży przez położną.

Od stycznia 2017 r. nie tylko ginekolog, ale także posiadająca odpowiednie kwalifikacje położna, mogą prowadzić ciążę, która przebiega prawidłowo. Kobiety mogą z położną konsultować sprawy związane z rozwojem dziecka na poszczególnych etapach ciąży, pojawiającymi się dolegliwościami i naturalnymi sposobami ich łagodzenia. Ciężarna z położną mogą także przygotować plan porodu. Położna również analizuje wyniki badań laboratoryjnych.

– Prowadzenie ciąży przez położną odbywa się na tych samych zasadach, co prowadzenie ciąży przez ginekologa – mówi Łodygowska. – Kobieta ma taką samą liczbę wizyt w czasie ciąży i takie same badania. Dopiero w momencie, kiedy ciąża napotyka problemy, zostaje skierowana do ginekologa albo odpowiedniego specjalisty.

Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska (zdrowie.pap.pl)

Źródło grafiki: www.pixabay.com

PRZEWODNIK PACJENTA • • • By Redakcja 0 Comments

Poradnik korzystającego ze świadczeń finansowanych przez NFZ. Część 3 – pakiet onkologiczny.

Nowotwór, to podstępna choroba, która rozwija się powoli, najczęściej nie dając objawów. Co za tym idzie postawienie prawidłowej diagnozy następuje zbyt późno, co niestety przekłada się na wyższy odsetek zgonów z powodu nowotworów, zwłaszcza zgonów przedwczesnych, tj. osób poniżej 65 r. ż.. W przypadku nowotworów kluczowe znaczenie ma czas! To czy pacjent przeżyje w głównej mierze zależy od wykrycia choroby we wczesnym jej stadium. Dlatego też, wprowadzona została „szybka terapia onkologiczna”. Co jej wprowadzenie oznacza dla pacjenta?

Celem usprawnienia diagnostyki i leczenia osób z podejrzeniem lub stwierdzoną chorobą nowotworową, od 1 stycznia 2015 r. pacjenci są leczeni w ramach szybkiej terapii onkologicznej, potocznie nazywanej pakietem onkologicznym. To rozwiązanie organizacyjne, które ma poprowadzić pacjenta przez kolejne etapy diagnostyki i leczenia. Pakiet zapewnia pacjentom z nowotworami złośliwymi kompleksową opiekę na każdym etapie.

  1. Przede wszystkim Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego wydana przez lekarza!

Najważniejszym elementem pakietu onkologicznego jest m. in. wprowadzenie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego (DiLO), tzw. zielonej karty, która jest równocześnie skierowaniem do lekarza specjalisty. Kartę może wystawić lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) na podstawie przeprowadzonego z pacjentem wywiadu i ewentualnych badań.  W związku ze zmianami ustawowymi, wzrosła bowiem rola lekarza rodzinnego w opiece onkologicznej. Lekarz POZ może zlecać więcej badań m. in. hematologicznych, biochemicznych, immunochemicznych, a także badań elektrokardiograficznych, ultrasonograficznych czy spirometrię. Badania te zwiększają szansę lekarza POZ na szybsze postawienie właściwej diagnozy. Kartę DiLO może wystawić także lekarz specjalista w poradni ambulatoryjnej (AOS). Pacjent może również otrzymać kartę w szpitalu, jeśli podczas hospitalizacji zostanie u niego wykryty nowotwór lub jeśli jest hospitalizowany z powodu nowotworu. Karta należy się także pacjentowi, u którego na podstawie badań z zakresu programów zdrowotnych zostanie stwierdzony nowotwór złośliwy. Zielona karta jest własnością pacjenta i towarzyszy mu przez wszystkie etapy, podczas których wpisywane są wszystkie informacje związane z diagnostyką i leczeniem, aż do zakończenia leczenia i powrotu do lekarza POZ. Dzięki niej proces diagnostyczno-terapeutyczny jest usystematyzowany, co daje pacjentowi poczucie bezpieczeństwa.

  1. 7 tygodni na postawienie diagnozy.

Po otrzymaniu zielonej karty (która jest równocześnie skierowaniem do specjalisty) pacjent powinien zgłosić się do lekarza specjalisty, a czas oczekiwania na wizytę nie powinien wynosić więcej niż dwa tygodnie. W czasie kolejnych 2 tygodni u pacjenta wykonywane są badania zlecone przez lekarza specjalistę (w ramach diagnostyki wstępnej), na podstawie których lekarz potwierdza lub wyklucza chorobę nowotworową. Kolejne 2 tygodnie przeznaczone są na wykonanie diagnostyki pogłębionej, podczas której lekarz określi stopień zaawansowania choroby. Jeśli specyfika choroby tego wymaga, możliwe jest wydłużenie czasu trwania diagnostyki pogłębionej o jeden tydzień. Jednak cały proces, od momentu wpisania pacjenta na listę oczekujących na konsultację u lekarza specjalisty do momentu postawienia diagnozy, nie powinien trwać dłużej niż 7 tygodni!

  1. Leczenie szpitalne – harmonogram badań diagnostycznych, konsylium oraz wyznaczenie koordynatora.

Jeśli pacjent wymaga dalszego leczenia, wówczas trafia do szpitala, gdzie jest zapisany do osobnej kolejki. W ciągu 2 tygodni powinno zebrać się konsylium lekarzy, które ustali dalszy plan leczenia, jest ono niezbędne do rozpoczęcia procesu leczenia. W jego skład wchodzą specjaliści z różnych dziedzin medycyny, takich jak.: onkologia kliniczna, chirurgia onkologiczna, chirurgia ogólna, rentgenodiagnostyka, radiologia, diagnostyka obrazowa, radioterapia, medycyna nuklearna. W konsylium może także uczestniczyć pielęgniarka, psycholog, bądź inny pracownik medyczny. Zadaniem konsylium jest także wyznaczenie koordynatora, który nadzoruje proces leczenia, a także wspiera pacjenta zapewniając mu dostęp do informacji, będąc pośrednikiem w kontaktach z lekarzem na każdym etapie leczenia. Koordynator pomaga pacjentowi przejść przez poszczególne etapy, towarzysząc mu aż do zakończenia leczenia.

 

Podsumowując:

  1. Z szybkiej terapii onkologicznej mogą korzystać pacjenci (bez żadnych ograniczeń wiekowych), u których lekarze podejrzewają lub stwierdzą nowotwór złośliwy oraz pacjenci, którzy już są w trakcie leczenia onkologicznego.
  2. Pacjent nie zgłasza się do szybkiej terapii onkologicznej ani się nie rejestruje! Zostaje zakwalifikowany na podstawie wywiadu i przeprowadzanych badań przez:
  • lekarza rodzinnego (POZ),
  • lekarza specjalistę w poradni AOS,
  • lekarza specjalistę w szpitalu.

UWAGA! Jeśli zauważysz u siebie niepokojące objawy związane ze stanem zdrowia, niezwłocznie zgłoś się do lekarza POZ! Jeśli lekarz uzna, że występujące objawy wskazują na ryzyko występowania choroby nowotworowej, ma on obowiązek wystawienia skierowania na badania, które pozwolą szybko wykluczyć lub potwierdzić podejrzenie.

  1. W przypadku podejrzenia choroby nowotworowej lekarz wystawia kartę DiLO, z którą pacjent udaje się do lekarza specjalisty (właściwego ze względu na umiejscowienie nowotworu).
  2. Pakiet gwarantuje pacjentom postawienie diagnozy w czasie nie przekraczającym 7 tygodni od dnia zgłoszenia się do lekarza specjalisty!
  3. Pacjent ma prawo do badań diagnostycznych, które zostaną u niego wykonane zgodnie z harmonogramem przewidzianych w pakiecie onkologicznym.
  4. Pacjent ma prawo do opieki sprawowanej przez koordynatora wyznaczonego przez konsylium, który towarzyszy mu przez wszystkie etapy procesu leczenia.

Szczegółowe informacje na temat placówek, w których można leczyć się w ramach szybkiej terapii onkologicznej dostępne są na stronach internetowych Wojewódzkich Oddziałów NFZ.

Redakcja pacjentinfo.pl

 

 

 

PRZEWODNIK PACJENTA • • By Redakcja 0 Comments

Poradnik korzystającego ze świadczeń finansowanych przez NFZ. Część 2 – kolejka oczekujących.

Za czym ta kolejka?

W związku z ograniczeniami w finansowaniu placówek medycznych  przez Narodowy Fundusz Zdrowia, naszą codziennością są kolejki do świadczeń. Jeżeli świadczenie opieki zdrowotnej, takie jak wizyta u specjalisty, badanie rezonansem magnetycznym lub tomografem albo  przyjęcie do szpitala wymaga oczekiwania, placówka w której chcesz się leczyć, wpisze Cię na listę oczekujących i wyznaczy termin, w którym będzie mogło być ono zrealizowane. Prowadzenie list oczekujących jest obowiązkowe. Ma na celu zapewnienie wszystkim pacjentom równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej.

UWAGA

Gdy kontynuujesz leczenie i wymagasz okresowego leczenia, w ściśle ustalonych terminach wykonywania kolejnych wizyt albo porad, nie jesteś wpisywany na listę oczekujących. Wtedy termin kolejnej wizyty lekarz powinien wyznaczyć zgodnie z planem leczenia. Na listę oczekujących nie jesteś wpisywany także w przypadku, gdy przysługuje Ci prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością. Szczególne uprawnienia w tym zakresie mają:

  • kobiety w ciąży,
  • osoby do ukończenia 18 roku życia posiadające zaświadczenie stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,
  • osoby posiadające tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi lub Zasłużonego Dawcy Przeszczepu,
  • inwalidzi wojenni i wojskowi,
  • kombatanci,
  • uprawnieni żołnierze i pracownicy, w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa,
  • weterani poszkodowani w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa,
  • działacze opozycji antykomunistycznej,
  • osoby represjonowane z powodów politycznych.

Zasady zapisu do kolejki

Przed zapisaniem Cię do kolejki na wizytę, badanie albo zabieg zostaniesz zakwalifkowany do odpowiedniej kategorii medycznej:

  • przypadek pilny – jeżeli istnieje konieczność pilnego udzielenia świadczenia ze względu na dynamikę procesu chorobowego i możliwość szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub znaczącego zmniejszenia szans na powrót do zdrowia;
  • przypadek stabilny – jeżeli nie znajdujesz się w stanie nagłym i nie kwalifikujesz się do kategorii przypadek pilny.

Jedynie w przypadku list oczekujących na świadczenia udzielane na podstawie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego (DiLO) – tj. pacjentów w ramach tzw. pakietu onkologicznego nie jest dokonywany podział na te dwie grupy.

Na liście oczekujących placówka medyczna ma obowiązek odnotować m.in. Twoje imię i nazwisko, numer PESEL, miejsce zamieszkania, numer telefonu, a także rozpoznanie lub powód przyjęcia i planowany termin udzielenia świadczenia.

Obowiązkiem placówki jest poinformowanie Cię o planowanym terminie udzielenia świadczenia i o zmianie tego terminu, jak również przyczynie zmiany. Dlatego tak ważne jest podanie świadczeniodawcy aktualnych danych kontaktowych, tj. właściwego adresu do korespondencji, numeru telefonu, czy adresu poczty elektronicznej.

Pamiętaj jednak, że Ty również masz określone przepisami obowiązki:

  • W przypadku świadczeń udzielanych na podstawie skierowania jesteś zobowiązany do dostarczenia oryginału skierowania nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia dokonania wpisu na listę oczekujących. Oryginał skierowania możesz dostarczyć osobiście, za pośrednictwem osób trzecich lub przesłać pocztą. W przypadku nie dostarczenia go w tym czasie zostaniesz skreślony z listy oczekujących!!!
  • W przypadku  niezgłoszenia się na ustalony termin udzielenia świadczenia zostaniesz skreślony z listy oczekujących, chyba że uprawdopodobnisz, że niezgłoszenie się nastąpiło z powodu siły wyższej. Jeżeli chcesz, aby świadczeniodawca przywrócił Cię na listę oczekujących musisz złożyć wniosek o przywrócenie niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia ustania przyczyny niezgłoszenia się na ustalony termin udzielenia świadczenia oraz podać powód niezgłoszenia się.

 

Ważne zasady

Powinieneś pamiętać o następujących ważnych zasadach:

  • W celu otrzymania danego świadczenia możesz wpisać się wyłącznie na jedną listę oczekujących u jednego świadczeniodawcy.
  • Gdy Twój stan zdrowia ulega zmianie i gdy zaistnieje potrzeba wcześniejszego niż w ustalonym terminie udzielenia świadczenia skontaktuj się z placówką medyczną, w której oczekujesz na świadczenie. Wówczas lekarz może podjąć decyzję o zmianie kategorii medycznej i wyznaczyć nowy, wcześniejszy termin udzielenia świadczenia.
  • Mamy prawo do zapisania się do konkretnego lekarza, nawet gdy w placówce pracuje więcej medyków o tej samej specjalizacji. W tym wypadku musimy liczyć się z prawdopodobieństwem dłuższego oczekiwania na świadczenie.
  • Gdy chcesz zmienić miejsce leczenia, poinformuj dotychczas wybranego świadczeniodawcę o rezygnacji z kolejki. Jeżeli tego nie zrobisz, blokujesz innym pacjentom możliwość uzyskania w tym czasie świadczenia.
  • Jeśli nie możesz się stawić w wyznaczonym terminie lub rezygnujesz z udzielenia świadczenia, poinformuj o tym świadczeniodawcę w możliwie najkrótszym terminie.

Jak sprawdzić kolejki?

Wejdź na stronę http://kolejki.nfz.gov.pl/

Następnie wpisz w wyszukiwarkę jakiego świadczenia szukasz (w przykładzie wpisaliśmy świadczenie rezonansu magnetycznego) lub  wybierz z listy

Wybierz interesujące cię województwo i miejscowość i kliknij w pole – Sprawdź czas oczekiwania.

 

 

 

 

 

 

 

 

Następnie pokaże nam się lista placówek w których możemy skorzystać ze świadczenia. W każdej z nich  możemy oprócz danych kontaktowych zobaczyć informacje min. o: liczbie osób oczekujących, średnim czasie oczekiwania i pierwszym wolnym terminie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kolejnym krokiem jest wybranie interesującej nas placówki, zapisanie się na listę oczekujących, dopełnienie formalności takich jak dostarczeniem skierowania a następnie  uzbrojenie się w cierpliwość…

Redakcja pacjentinfo.pl

 

PRZEWODNIK PACJENTA • • By Redakcja 0 Comments

Poradnik korzystającego ze świadczeń finansowanych przez NFZ. Część 1 – skierowanie.

Kiedy potrzebne jest skierowanie?

Zgłaszając się do wybranej przez nas placówki medycznej, naszym obowiązkiem jest  przedstawienie ważnego skierowania. Jest ono dokumentem wymaganym przy dostępie do badań oraz świadczeń realizowanych w ramach:

  • ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (wizyty u specjalistów, świadczenia diagnostyki obrazowej np. badania rezonansem magnetycznym lub tomografii komputerowej)
  • leczenia szpitalnego,
  • leczenia uzdrowiskowego,
  • rehabilitacji leczniczej,
  • opieki nad przewlekle chorymi.

 

——————————————————————————————————————————UWAGA

Skierowaniem do lekarza specjalisty nie jest karta informacyjna z leczenia szpitalnego, izby przyjęć, czy szpitalnego oddziału ratunkowego. Jeżeli w karcie informacyjnej wskazana jest kontynuacja leczenia np. u specjalisty, skierowanie powinien wystawić lekarz prowadzący leczenie pacjenta w szpitalu.

————————————————————————————————————————————-

 

Skierowanie nie jest potrzebne do następujących lekarzy specjalistów:

  • ginekologa i położnika,
  • onkologa,
  • psychiatry,
  • wenerologa,
  • dentysty.

Skierowania nie muszą także przedstawiać następujące osoby korzystające z ambulatoryjnej opieki specjalistycznej:

  • inwalidzi wojenni i wojskowi,
  • kombatanci i osoby represjonowane,
  • niewidome, cywilne ofiary działań wojennych,
  • chorzy na gruźlicę,
  • zakażeni wirusem HIV,
  • w zakresie badań dawców narządów,
  • uzależnieni od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych – w zakresie lecznictwa odwykowego,
  • uprawnieni (żołnierze lub pracownicy) oraz weterani – w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa.

Kto wystawia skierowanie i jak długo jest ważne?

Skierowanie wystawia:

  • na badania diagnostyczne, na konsultacje u lekarzy specjalistów, na leczenie uzdrowiskowe, na rehabilitację leczniczą, opiekę długoterminową – lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub inny lekarz udzielający świadczeń w ramach ważnej umowy z NFZ. Jeżeli pacjent objęty opieką specjalisty wymaga wykonania niezbędnych, dodatkowych badań diagnostycznych, skierowania na te badania wystawia lekarz specjalista. Dotyczy to również lekarza specjalisty, do którego pacjent ma prawo zgłosić się bez skierowania;
  • na badania diagnostyczne kosztochłonne (np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) – lekarz specjalista w ramach poradni, która zawarła umowę z Funduszem
  • na leczenie szpitalne – każdy lekarz. Nie musi być to lekarz posiadający umowę z NFZ
  • na leczenie uzdrowiskowe – lekarz posiadający umowę z NFZ.
  • na transport sanitarny – lekarz posiadający umowę z NFZ.
  • na transport sanitarny w POZ – zlecenie wystawia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
  • na realizację zleceń pozostających w zakresie zadań pielęgniarki POZ – zlecenie wystawia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej i inni lekarze lekarz posiadający umowę z NFZ.

Świadczenia udzielone pacjentowi bez skierowania – poza wymienionymi przypadkami – nie są finansowane przez NFZ, a ich koszty mogą obciążyć pacjenta.

Ważność skierowania

Zazwyczaj skierowanie jest ważne tak długo dopóki istnieją przesłanki wskazujące na potrzebę podjęcia działań diagnostycznych lub leczniczych. Zachowuje ono swoją ważność do czasu realizacji, np. poprzez ustalenie terminu przyjęcia pacjenta do szpitala.

Po objęciu pacjenta opieką danej poradni, skierowanie ważne jest tak długo, jak długo utrzymuje się problem zdrowotny będący przyczyną wydania skierowania i jak długo lekarz specjalista prowadzący pacjenta wyznacza terminy kolejnych wizyt.

Jest to istotne, bo zdarza się, że pacjenci słyszą, że skierowanie jest ważne 30 dni. To nie jest prawda i warto w tym zakresie znać swoje prawa.

Wyjątkami w zakresie terminów ważności skierowania są:

  • skierowanie na leczenie uzdrowiskowe, które podlega weryfikacji co 18 miesięcy, licząc od dnia jego wystawienia;
  • skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne w warunkach ambulatoryjnych, traci ważność, jeżeli nie zostanie zarejestrowane w zakładzie rehabilitacji w terminie 30 dni od daty wystawienia;
  • skierowanie do szpitala psychiatrycznego, którego ważność wygasa po upływie 14 dni;

——————————————————————————————————————————UWAGA

Skierowania z brakami, pozbawione części istotnych danych, nie tracą ważności i nie mogą być przyczyną odmowy przyjęcia lub niewpisania pacjenta na listę oczekujących!!!

———————————————————————————————————————————

Istotna rzecz – termin dostarczenia skierowania

Pacjent, który rejestruje się do poradni specjalistycznej, ma obowiązek dostarczyć oryginał skierowania (o ile jest ono wymagane), nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia dokonania wpisu na listę oczekują­cych, pod rygorem skreślenia z listy oczekujących.

Termin liczony jest zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, tj.: do terminu nie jest wliczany dzień dokonania wpisu na listę oczekujących; termin kończy się z upływem ostatniego dnia; jeśli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa następnego dnia; w przypadku przesyłania skierowania pocztą – liczy się data nadania listu.

Pamiętajmy więc, że jeśli nie dostarczymy w tym czasie skierowania, nasz termin do specjalisty lub na badanie przepada.

 

Redakcja pacjentinfo.pl

PRZEWODNIK PACJENTA • • • • • • By Redakcja 0 Comments

Odpowiedzialność lekarzy za błędy medyczne.

Wykonywanie zawodu lekarza obwarowane jest szeregiem regulacji prawnych oraz procedur, które za zadanie mają zapewnić jak najlepsze spełnianie obowiązków oraz zapewnienie, oprócz powodzenia w leczeniu,  maksymalnego bezpieczeństwa zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego podczas procesu leczenia. Jednakże, jak w każdym zawodzie, również i lekarzom zdarzają się błędy i pomyłki.

Przez wieki sądzono zresztą, że lekarz jest nieomylny i nie ponosi odpowiedzialności za swoje błędy. Jednak z czasem zaczęto zwracać uwagę na zachowania lekarza i to, czy jego zaniedbania wynikają ze zwykłego niedbalstwa, czy niewłaściwego stosowania wiedzy medycznej.

Czym jest błąd medyczny/błąd sztuki lekarskiej

Obecnie w praktyce funkcjonuje pojęcie „błędu medycznego” lub inaczej „błędu sztuki lekarskiej”. W zasadzie nigdzie nie znajdziemy tzw. legalnej definicji tego pojęcia, czyli definicji zawartej bezpośrednio w jakimś akcie prawnym. To, czym jest błąd medyczny i jakie kategorie błędu można wyróżnić, wynika wprost z praktyki sądowej i różnych opracowań teoretycznych na ten temat.

Błąd medyczny to najogólniej rzecz ujmując, to postępowanie lekarza sprzeczne z ogólnie przyjętymi zasadami wiedzy medycznej, niezgodne z wypracowanymi na gruncie nauki i praktyki regułami postępowania zawodowego. Błędy medyczne można podzielić na 4 typy:

  1. błędy diagnostyczne
  2. błędy terapeutyczne
  3. błędy techniczne
  4. błędy organizacyjne

 

Błąd diagnostyczny powstaje na etapie diagnozowania pacjenta, a błąd terapeutyczny na dalszym etapie jego leczenia. Błąd techniczny jest niewłaściwym pod względem technicznym wykonaniem czynności  leczniczej. Błąd organizacyjny polega natomiast na takiej niewłaściwej organizacji pracy służby zdrowia, której wynikiem jest nieprawidłowo przeprowadzony proces leczenia danego pacjenta.

I tak przykładowo błędem diagnostycznym będzie mylne stwierdzenie nieistniejącej choroby lub nierozpoznanie prawdziwej choroby pacjenta. Ten błąd będzie też najbardziej dotkliwy w skutkach dla pacjenta, gdyż błędne rozpoznanie decyduje o całym dalszym procesie leczenia tej osoby. Skutkiem nieprawidłowego rozpoznania jest niewłaściwy dobór metody leczenia, co może skutkować nawet  – jeżeli nie zostanie w porę zauważone – utratą zdrowia, a nawet życia pacjenta.

Błąd terapeutyczny polega natomiast, przy prawidłowym rozpoznaniu, na wyborze niewłaściwej metody leczenia, nienależycie wykonanej operacji. Najczęstszym tego typu błędem jest postanowienie o kontynuowaniu porodu siłami natury, podczas gdy są istnieją wszelkie wskazania do wykonania cesarskiego cięcia. Tego typu błędem będzie również wykonanie zabiegu operacyjnego w sytuacji, gdy pacjent się nie kwalifikuje do operacji, albo przepisanie pacjentowi leku, w przypadku gdy jest on uczulony na jego składnik i lekarz posiada taką wiedzę.

Popełnienie danego rodzaju błędu przez lekarza może narazić go na odpowiedzialność prawną, zarówno cywilną jak i karną, tak wobec pacjenta, czy rodziny pacjenta, jak i np. pracodawcy czyli zakładu opieki medycznej (szpitala, przychodni) w trybie postępowania dyscyplinarnego.

Izby lekarskie a dokładnie działające przy nich Sądy Lekarskie, są również uprawnione do prowadzenia postępowań w trybie odpowiedzialności zawodowej. Ich efektem może być np. odebranie prawa wykonywania zawodu lekarzowi.

Każdy z wymienionych trybów jest niezależny, rządzi się własnymi przepisami a postępowania mogą być prowadzone w tym samym czasie.

 

Czy lekarz odpowiada finansowo za błąd?

Oczywiście każdy lekarz jest zobowiązany do podsiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, tzn. za wyrządzoną szkodę czy to majątkową, czy niemajątkową  w postaci naruszenia dóbr osobistych takich jak: życie, zdrowie pacjenta. Takie rozwiązanie znacznie ułatwia dochodzenie przez poszkodowanego pacjenta roszczeń z tytułu wystąpienia wydarzenia typu błąd medyczny, które wyrządziło pacjentowi jakąś szkodę. W takich przypadkach odszkodowanie wypłaca najczęściej ubezpieczyciel. Jednak nie zawsze tak jest.

Całkiem niedawno Sąd Apelacyjny w Katowicach wydał ciekawy wyrok w tym temacie. Sąd stwierdził, że nie zawsze odszkodowanie ma obowiązek wypłacić ubezpieczyciel. Jeżeli lekarz dopuścił się rażącego niedbalstwa, co skutkowało zgonem pacjenta, to obciąża go osobiście obowiązek zapłaty zadośćuczynienia, nawet jeżeli był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej. Rażącym niedbalstwem jest zaś takie działanie lekarza, które zagraża zdrowiu i życiu pacjenta. Rażące niedbalstwo to więcej niż brak zwykłej staranności w działaniu – jest to działanie lub zaniedbanie na granicy winy umyślnej. Takiego zachowania dopuścił się pozwany lekarz. Dlatego też odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wyłączona. (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 23.06.2017 r., sygn. akt I ACa 181/17).

 

Autorką artykułu jest Anna Łuc-Seweryn, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie, specjalizująca się w prawie medycznym.

 

Źródła:

Odpowiedzialność prawna pracowników medycznych. Przepisy – Przykłady – Orzecznictwo, praca zbiorowa, Warszaw 2013.

Mirosław Nesterowicz, Prawo Medyczne, Toruń 2010.

PRZEWODNIK PACJENTA • • • • • • • By Redakcja 0 Comments

Czy za nieszczepienie dzieci można stracić władzę rodzicielską?

Tematy związane z koniecznością wykonywania obowiązkowych i zalecanych szczepień ochronnych u dzieci regularnie pojawiają się w środkach masowego przekazu, głównie w związku z doniesieniami o kolejnych rodzicach odmawiających zaszczepienia swoich dzieci lub wystąpieniami różnego rodzaju ekspertów omawiających ten temat. Często może się wydawać, iż kwestie medyczne zupełnie przesłaniają te związane ze świadomością prawną rodziców, a warto się przyjrzeć w tym przypadku regulacjom prawnym dotyczącym realizacji obowiązku szczepień ochronnych.

Źródła prawa i rodzaje szczepień

W pierwszej kolejności warto wskazać,  z jakich źródeł prawa wynika obowiązek powszechnych szczepień ochronnych. Podstawami prawnymi nałożenia obowiązku poddawania się szczepieniom ochronnym są następujące przepisy:

  • Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi  oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych, które określa wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych, a także osoby lub grupy osób zobowiązane do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, wiek i inne okoliczności stanowiące podstawę do nałożenia obowiązku szczepień ochronnych na te osoby.

Wymienione powyżej Rozporządzenie Ministra Zdrowia rozróżnia dwa rodzaje szczepień – obowiązkowe oraz zalecane. Szczepienia obowiązkowe  nie są uzależnione od swobodnej decyzji rodzica dziecka, w przeciwieństwie do szczepień zalecanych, co do których rodzic może swobodnie podjąć decyzję, czy swoje dziecko zaszczepić, czy też nie.

Rozporządzenie to wymienia też szczegółowo listę chorób zakaźnych objętych obowiązkowymi szczepieniami ochronnym. Tymi chorobami są: błonica, gruźlica, krztusiec, odra, ospa, różyczka, tężec, wścieklizna, świnka, inwazyjne zakażenie Haemophilus influenzae typu b, inwazyjne zakażenia Streptococcus pneumoniae, poliomyelitis oraz wirusowe zapalenie wątroby typu B.

Obowiązkowe szczepienia ochronne przeprowadza się zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na dany rok, ogłaszanym przez Głównego Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu.

Program Szczepień Ochronnych jest dokumentem technicznym, mającym na celu ułatwienie przeprowadzania całego procesu szczepień od strony organizacyjnej –  zawiera precyzyjne informacje oraz wytyczne dla osób wykonujących szczepienia nt. sposobu realizacji obowiązku szczepień ochronnych.

Niezależnie od wskazanej powyżej sytuacji, każda osoba może poddawać się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, innym niż obowiązkowe.

Sankcje za nieszczepienie

Prawo przewiduje też szereg sankcji za uchylanie się od obowiązku osób małoletnich przez ich rodziców. Są to: zastosowanie środków egzekucji administracyjnej – (grzywna w celu przymuszenia) oraz obciążenie kosztami egzekucji administracyjnej; pociągnięcie do odpowiedzialności karnej, ograniczenie władzy rodzicielskiej.

Zgodnie z Ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji obowiązek poddawania się szczepieniom ochronnym jest obowiązkiem wynikającym wprost z przepisu prawa. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej są uprawnione do żądania wykonania obowiązku poddawania się szczepieniom ochronnym w drodze egzekucji administracyjnej.

Natomiast Kodeks wykroczeń stwierdza, że  ten kto, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko gruźlicy lub innej chorobie zakaźnej podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany. Tej samej karze podlega, kto, sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje jej określonemu szczepieniu ochronnemu. Państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni w postępowaniu w sprawach o wykroczenia sporządzają wniosek do sądu o ukaranie oraz występują przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.

Całkiem niedawno media donosiły, że rozpoczęły się pierwsze procesy przed sądami w Inowrocławiu i Pile,  rodziców odmawiających zaszczepienia swoich dzieci. Nie wiadomo jeszcze, jakie rozstrzygnięcia zapadną na salach sądowych w tych sprawach, ale warto zadać sobie pytanie, w jakiej sytuacji może dojść do ograniczenia władzy rodzicielskiej rodzicom odmawiającym szczepień obowiązkowych swoich dzieci?

Taka sytuacja może nastąpić, gdy zostaną spełnione przesłanki wyrażone w Ustawie Kodeks rodzinny i opiekuńczy, to znaczy gdy:

  • dobro dziecka jest zagrożone a rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka
  • sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej, co oznacza, ze może nastąpić ograniczenie władzy rodzicielskiej osób uchylających się od spełnienia obowiązku poddawania dzieci szczepieniom.

Warto mieć więc na uwadze, że władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny.

Oczywiście, sama odmowa szczepienia dziecka przez rodziców nie skutkuje automatycznie ograniczeniem władzy rodzicielskiej, lecz rodzice będą musieli udowodnić w postępowaniu dowodowym  przed sądem rodzinnym, że dobro ich dziecka nie zostało na skutek ich decyzją zagrożone, oraz, że nie zaniedbują swoich obowiązków względem dziecka,

Warto tez pamiętać, że zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, sąd ma, oprócz ograniczenia władzy rodzicielskiej, też inne możliwości rozstrzygnięcia względem rodziców. Sąd opiekuńczy może wydać odpowiednie zarządzenia, w szczególności:

  • zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania,
  • określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun;
  • poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego;
  • skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi;
  • zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej.

Podsumowując, niepoddawanie dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnym pozbawia dziecko prawa do profilaktycznego świadczenia zdrowotnego służącego zapobieganiu wystąpienia chorób zakaźnych, i potencjalnie może narazić dziecko na zachorowanie lub utratę zdrowia. Dlatego też rodzice muszą się liczyć z możliwymi konsekwencjami prawnymi, wśród których najbardziej radykalną jest pozbawienie praw rodzicielskich.  Oczywiście trzeba sobie zdawać sprawę, że sankcja ta jest wyjątkowo dotkliwa, dlatego nie należy spodziewać się aby sądy stosowały ją w sposób powszechny.

 

Autorką artykułu jest Anna Łuc-Seweryn, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie, specjalizująca się w prawie medycznym.

PRZEWODNIK PACJENTA • • • By Redakcja 0 Comments

Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej

Zgodnie z Ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta każdy pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. Informacje te podlegają takiej samej ochronie prawnej, jak wszelkie inne dane wrażliwe zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych.

Co oznaczają te zapisy w praktyce? Przede wszystkim należy wskazać, co w ogóle może być nazwane dokumentacją medyczną.

Dokumentacja medyczna jest zbiorem danych identyfikujących pacjenta (musi zawierać przynajmniej imię i nazwisko pacjenta, datę urodzenia, płeć, adres, PESEL), opisujących stan zdrowia pacjenta i zakres udzielonych mu świadczeń, zawierających oznaczenie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych oraz datę sporządzenia. Dokumentacja taka może być tworzona zarówno przez lekarza, pielęgniarki, położne, diagnostów laboratoryjnych itp. Obecnie dokumentację medyczną można prowadzić w formie pisemnej lub elektronicznej, natomiast od 1 stycznia 2018 r. dokumentację będzie można prowadzić wyłącznie w formie elektronicznej. Dokumentacją może być więc typowa kartoteka medyczna, wynik badań laboratoryjnych, zdjęcie diagnostyczne np.. tomografii.

Każdy pacjent ma prawo dostępu do dotyczącej jego osoby dokumentacji medycznej, jednakże ze względu na konieczność ochrony danych osobowych w niej zawartych istnieją ograniczenia w dostępie do dokumentacji dla innych osób.

W przypadku, gdy wglądu do dokumentacji żąda sam pacjent, nie istnieją w tym zakresie żadne ograniczenia. Pacjent powinien zgłosić swoje żądanie w podmiocie udzielającym mu świadczeń zdrowotnych, czyli np. kierownikowi jednostki, osobie reprezentującej jednostkę lub upoważnionej do udostępniania dokumentacji medycznej.

Inne osoby mają prawo wglądu do dokumentacji medycznej wyłącznie z upoważnienia pacjenta, który ma prawo do dokumentacji. Upoważnienie może również dotyczyć sytuacji wglądu do dokumentacji medycznej po śmierci upoważniającego. Upoważnienie takie powinno mieć formę pisemną i w miarę możliwości powinno zostać odnotowane w dokumentacji medycznej pacjenta.  Trzeba też pamiętać, ze pacjent może upoważnić zupełnie dowolne osoby do dostępu do jego dokumentacji medycznej i nie muszą one należeć do kręgu jego najbliższej rodziny. Po drugie, jeżeli pacjent nikogo nie upoważni, to nawet najbliższa rodzina nie ma prawa domagania się udostępnienia jej dokumentacji medycznej tego pacjenta.

Pacjent lub osoba przez niego upoważniona, żądając dostępu do swojej dokumentacji, może:

– żądać wglądu do dokumentacji medycznej w siedzibie podmiotu leczniczego

– żądać sporządzenia wyciągów, odpisów lub kopii

Za udostępnienie dokumentacja medycznej pacjentowi lub osobom przez niego upoważnionym w formie wyciągu, odpisu lub kopii podmiot leczniczy może lecz nie musi pobrać opłatę. W sytuacji gdy placówka zdecyduje się taką opłatę pobierać, nie może ona ustalać stawki dowolnej.  Górna granica opłat jest określona w ustawie o prawach pacjenta i jest uzależniona od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale ogłaszanego przez GUS. I tak przykładowo maksymalne opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej  w okresie 01.06.2017 r. – 31.08.2017 r. wynoszą:

– 1 strona wyciągu lub odpisu: 8,71 zł

– 1 strona kopii lub wydruku: 0,30 zł

– dokumentacja medyczna na elektronicznym nośniku danych: 1,74 zł.

Autorką artykułu jest Anna Łuc-Seweryn, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie, specjalizująca się w prawie medycznym.

 

PRZEWODNIK PACJENTA • • • • By Redakcja 0 Comments

Czy pacjent może nagrywać proces leczenia?

W ostatnich latach coraz powszechniejszą stała się sytuacja, kiedy pacjent stara się utrwalać przebieg procesu swojego leczenia, najczęściej wykorzystując do tego celu możliwości, jakie daje mu telefon komórkowy (wyposażone w aparat fotograficzny, kamerę oraz dyktafon).
W związku z zaistniałą tendencją pojawiają się następujące możliwe scenariusze:
1. Pacjent bez zgody lekarza, potajemnie nagrywa rozmowy z lekarzem – jako ewentualny dowód w procesie o błąd medyczny i/lub ustalenie karnej odpowiedzialności lekarza
2. Pacjent nagrywa jawnie wszystko co się dzieje wokół – rozmowy, wskazania aparatury medycznej, urządzenia medyczne, w tym robi też zdjęcia, utrwala na nośniku elektronicznym proces leczenia i wizerunki innych pacjentów
W pierwszym przypadku mamy do czynienia z sytuacją, gdy pacjent potajemnie, czyli bez zgody swojego rozmówcy, jakim jest lekarz, nagrywa rozmowę z nim. Nagranie takie może stanowić potencjalny dowód w procesie o błąd medyczny.
W potocznym i powszechnym rozumieniu „błąd medyczny” – to niemalże wynik leczenia pacjenta, który nie spełnił jego oczekiwań. Dlatego tez pacjent stara się zabezpieczyć, szukając związku przyczynowo-skutkowego między działaniami lekarza a wynikami leczenia i tym samym przesądzając o jego odpowiedzialności za niepowodzenia.
Można twierdzić, że pacjent szuka dowodów nieco na wyrost, jednakże nie można mu odmówić prawa do dbania o swoje interesy. Nagrywanie w szpitalach jest już na porządku dziennym. Jedni pacjenci chcą mieć dowód na wszelki wypadek. Bo przecież tyle jest doniesień o zaniedbaniach w szpitalach, przychodniach, pogotowiu. Inni z góry nastawiają się, że tak właśnie będzie
W związku z tym pojawia się zatem pytanie o dopuszczalność przeprowadzenia dowodu z nagrania rozmówcy bez jego zgody i wiedzy w procesie sądowym.
W zasadzie polskie prawo nie przewiduje sankcji procesowych za nagrywanie rozmów prywatnych. Żadne takie obostrzenia nie są wprost wyrażone w przepisach prawa. Tym samym osobie będącej uczestnikiem rozmowy i nagrywającej wypowiedzi innych uczestniczących w niej osób nie można postawić zarzutu działania sprzecznego z prawem, a co najwyżej z dobrymi obyczajami.
Orzecznictwo sądowe odnosi się również do problemu dopuszczalności nagrywania rozmów telefonicznych bez zgody i wiedzy rozmówcy. Taka sytuacja także może zaistnieć w relacji pacjent-lekarz. Sąd Najwyższy stwierdził, iż nie ma zasadniczych powodów do całkowitej dyskwalifikacji dowodu z nagrań rozmów telefonicznych, nawet jeżeli nagrań tych dokonywano bez wiedzy jednego z rozmówców. Skoro druga strona nie zakwestionowała skutecznie w toku postępowania autentyczności omawianego materiału, to mógł on służyć za podstawę oceny zachowania się pozwanego w stosunku do powoda.
Druga z możliwych sytuacji dotyczy kwestii naruszenia dostępu do dokumentacji medycznej pacjenta przez osoby nieuprawnione
Art. 23 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.2012.159 j.t.) przyznaje pacjentowi prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. Dane zawarte w tej dokumentacji podlegają ochronie prawnej. Tym samym każdy pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej Jego osoby, ale nie osób trzecich, czyli pozostałych pacjentów. Pacjent, utrwalając przebieg procesu leczenia za pomocą telefonu komórkowego, robiąc zdjęcia, nagrywając filmy, nie może zatem naruszać prawa innych pacjentów do dostępu do ICH dokumentacji medycznej.
Pacjent gromadzący nagrania i zdjęcia, jako dokumentację przebiegu procesu leczenia, musi zwrócić więc szczególną uwagę, by zgromadzone przez niego materiały nie naruszały wymienionych powyżej praw innych pacjentów.

Autorką artykułu jest Anna Łuc-Seweryn , prawnik , członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie, specjalizująca się w prawie medycznym.

Dieta i aktywność fizyczna w aktywnej fazie leczenia raka

Czasy, gdy pacjentom w trakcie leczenia onkologicznego zalecano leżenie w łóżku dawno minęły – mówią zgodnie lekarze …

COVID-19 obecnie: czy będą nowe szczepionki?

Firmy pracują nad preparatami przeciwko nowym wariantom koronawirusa. Według FDA mają one uwzględniać nowe typu szczepu …

Apetyt na kawę służy zdrowej starości

Co piąty mieszkaniec Unii Europejskiej ma 65 lat i więcej. Oznacza to, że niemal 100 milinów ludzi na naszym kontynencie …